Lesmes prepara a súa saída: abre o proceso para dimitir e ser substituído

Carlos Lesmes lanzaba esta advertencia hai 15 días na apertura solemne do ano xudicial. En presenza do Rei, dixo que dimitiría se PSOE e PP non se poñían de acordo para renovar o Consello Xeral do Poder Xudicial, que xa leva catro anos en funcións: "De non ser atendido este chamamento, será preciso reflexionar sobre a adopción doutro tipo de decisións que nin queremos nin nos gustan", afirmou naquel día.

Agora o presidente do Consello Xeral do Poder Xudicial (CXPX) e do Tribunal Supremo (TS), inicia o proceso para converter esa advertencia en algo máis que unha ameaza. A semana que vén explicará á Sala de Goberno do tribunal e ao Pleno do órgano de goberno dos xuíces o mecanismo legal para a súa "eventual substitución".

Lesmes prepara así a súa saída e anuncia que o presidente da Sala Civil do Supremo, o maxistrado Francisco Marín, deberá asumir os seus cargos á fronte do Alto Tribunal e do CXPX tras a súa anunciada dimisión. 

O Consello afronta así nunha semana crucial con varias frontes abertas: as negociacións en punto morto para designar aos dous maxistrados do Tribunal Constitucional (TC) e a posible dimisión de Lesmes, xusto a semana en que o comisario de Xustiza da CE, Didier Reynders, visita España para mediar na renovación do CXPX.

Agora ben, en todo caso a dimisión de Lesmes non apunta a esta próxima semana tendo en conta que o mesmo está implicado persoalmente na renovación dos dous maxistrados o Constitucional. O seu plan pasa por irse a condición de que as negociacións culminasen ou estean encarriladas. A día de hoxe non é o caso.

Consciente de que non haberá acordo entre conservadores e progresistas para os nomeamentos no pleno ordinario do día 29, Lesmes prevé convocar un pleno extraordinario 3 de outubro como un ultimato para forzar un acordo e xa despois dimitir.

Isto é así porque fontes xurídicas consultadas por Efe aseguran que el non pode presentarse ante o rei o 12 de outubro, Día de Hispanidade, tras o órdago lanzado no seu discurso de apertura do ano xudicial en presenza de Filipe VI, porque a súa dimisión non está vinculada ao acordo para renovar o TC, senón á renovación do Consello, da que non hai novidades.

O primeiro paso cara á súa dimisión efectiva foi encargar ao Gabinete Técnico do órgano de goberno dos xuíces que examinase os mecanismos de substitución na presidencia do Supremo e do CXPX e que ao estar o Consello en funcións, non pode elixirse a un novo presidente.

Ese informe, feito público este venres, destaca a titularidade conxunta e indisociable da presidencia de ambas as institucións, é dicir, non está previsto por lei que haxa un presidente do Supremo e outro do Consello, ha de ser o mesmo. "Tanto a Constitución como a Lei Orgánica do Poder Xudicial conciben a presidencia do Tribunal Supremo e do Consello Xeral do Poder Xudicial como unha titularidade conxunta e indisociable", di o informe.

Así, o substituto natural é o vicepresidente do Tribunal Supremo, como así o garante unha sentenza do Constitucional que di que "ningunha vulneración da Constitución é de apreciar en que o lexislador dispuxese que a substitución do presidente do Tribunal Supremo polo vicepresidente do mesmo o será, cando cumpra, non só para o Tribunal Supremo, senón tamén para o Consello".

Pero resulta que o vicepresidente Ángel Juanes deixou o cargo en 2019 por xubilación e desde entón o posto foi cuberto interinamente polo presidente de Sala do Supremo máis antigo, actualmente Francisco Marín Castán, o que supón que exerce en funcións todas as prerrogativas do cargo, incluída a substitución na presidencia de ambas as institucións.

Respecto diso, o informe sinala que no caso de que Lesmes dimita, a substitución será de maneira automática. Os expertos defenden que o Tribunal Constitucional xa despexou "calquera sombra de dúbida" respecto diso ao examinar a constitucionalidade do réxime de substitución previsto na Lei orgánica do Poder Xudicial. Ademais, precisaron que a substitución de Lesmes darase "de maneira automática, sen necesidade de acto ou acordo algún".  

Está previsto que a reunión con maxistrados do Supremo teña lugar o luns e o encontro co Pleno do CXPX o xoves. 

O ministro de Presidencia, Félix Bolaños, di que "é preocupante que a situación de bloqueo á que somete o PP ao CXPX provoque que esteamos plantexándonos a posibilidade de que dimita o presidente de Lesmes".