Os médicos poderán rexistrarse como obxectores ao aborto de xeito total ou parcial sen explicar os seus motivos

Os médicos obxectores ao aborto poderán negarse á práctica total de intervencións ou opoñerse de maneira parcial a un dos prazos e supostos establecidos na lei, sen ter que motivalo en ningún caso e coa garantía de salvagarda dos seus datos, que serán "especialmente protexidos".

Así o establece o Protocolo Específico para a Creación do Rexistro de Persoas Obxectoras de Conciencia, que o Ministerio de Sanidade presentará ás comunidades para a súa aprobación no próximo Consello Interterritorial do Sistema Nacional de Saúde que se celebrará o vindeiro luns.

A intención deste rexistro, ausente aínda en seis comunidades a pesar de estar contemplado na lei de saúde sexual e reprodutiva e da interrupción voluntaria do embarazo (IVE), é garantir que as mulleres poidan exercer o seu dereito para abortar na sanidade pública, xa que o 81 % segue realizándose en clínicas privadas.

Con este obxectivo, os centros deberán adecuar os recursos humanos "á correcta programación deste tipo de intervención sanitaria", pero tamén adoptar as medidas para "garantir a non discriminación" tanto dos non obxectores, "evitando que se vexan relegadas en exclusiva á práctica da interrupción voluntaria do embarazo", como aos propios opositores, para impedir que "sufran calquera discriminación derivada da obxección".

O rexistro "será propiedade dos servizos de saúde de cada autonomía e do Instituto Nacional de Xestión Sanitaria (INGESA)". Non é, por tanto, un rexistro nacional.

Quen poderá inscribirse?

A obxección de conciencia, que debe ser manifestada con antelación e por escrito, é unha decisión individual do persoal sanitario directamente implicado na realización da IVE.

É dicir, do "persoal médico especialista en xinecoloxía e obstetricia, anestesioloxía e reanimación e medicina familiar e comunitaria, os/as titulados/as en enfermería e as matronas, non admitíndose outro tipo de persoal".

Datos "especialmente protexidos"

A oposición pode proceder de razóns relixiosas, pero tamén de razóns simplemente deontolóxicas ou bioéticas. Con todo, "en ningún caso" terán que especificala ao inscribirse.

Desta forma, os rexistros incorporarán "só os datos estritamente necesarios" dos obxectores "ao obxecto de realizar a planificación e xestión necesarias dos recursos humanos": nome e apelidos, sexo, número do documento de identidade, correo electrónico, código e denominación da Profesión Sanitaria (REPS), categoría de referencia, centro de traballo (todos nos que se exerce, públicos e privados), código do mesmo e comunidade.

Esta información, que ten "a consideración de categorías especiais, é dicir, son datos especialmente protexidos" e só poderán ser utilizados "exclusivamente" para a xestión dos recursos humanos que permitan garantir a prestación da IVE no SNS e non outra.

"Non será, por tanto, un rexistro público", subliña o protocolo.

Os rexistros non poderán ser consultados entre distintas administracións, polo que se un obxector cambia de comunidade ou exerce en varias, deberá rexistrarse en cada unha delas.

Si poderán facilitarse datos con fins estatísticos por parte do persoal responsable do rexistro "garantindo sempre os requirimentos de confidencialidade e anonimato, tanto directo como indirecto, dos e as profesionais que exercesen o seu dereito de obxección de conciencia".

Ademais, deberase informar ao obxector sobre o tratamento dos seus datos persoais, "incluíndo de forma clara e precisa a información sobre quen poderá acceder" e respecto do exercicio dos seus dereitos.

Tamén deberá comunicarse que "non procede o dereito de oposición ao basearse o tratamento no cumprimento dunha obrigación legal, sen prexuízo do seu dereito para revogar a declaración de obxección".

As medidas, en calquera caso, terán que garantir "a integridade, confidencialidade e dispoñibilidade dos datos persoais" e asegurar a rastrexabilidade de acceso ao rexistro.

Obxección total ou parcial

A obxección pode ser total a toda práctica ou parcial a un dos supostos previstos na lei, que son:

1. Dentro das primeiras catorce semanas de xestación, en que o aborto se practica a pedimento da muller embarazada.
2. Por causas médicas cando non se superen as vinte e dúas semanas de xestación e sempre que exista grave risco para a vida ou a saúde da embarazada e así conste nun ditame previo dun especialista distinto do que practique ou dirixa a intervención, do que poderá prescindirse en casos de urxencia por risco vital para a xestante.
3. No mesmo prazo pero cando o risco sexa de graves anomalías no feto e así o ditamine un especialista distinto ao que practique a operación.
4. Ou cando se detecten anomalías fetais incompatibles coa vida previo ditame ou cando se detecte no feto unha enfermidade extremadamente grave e incurable no momento do diagnóstico e así o confirme un comité clínico.

Procedemento

O profesional solicitará a súa inscrición a través da sede electrónica da comunidade que corresponda, que á súa vez lle emitirá un documento que acredite a súa situación de inclusión/non inclusión.

O solicitante poderá modificar ou revogar a declaración de obxección en calquera momento e mediante o mesmo procedemento.

A obxección de conciencia deberá realizarse coa suficiente antelación á data prevista da intervención para garantir a prestación nos termos e prazos previstos na lei, aínda que cada comunidade "poderá establecer, no exercicio das súas competencias, os prazos oportunos que garantan a devandita prestación".