Bruxelas receita flexibilidade en CO₂ e medidas proteccionistas para axudar ao motor europeo

A Comisión Europea expuxo este martes unha serie de medidas de corte proteccionista para axudar ao sector europeo da automoción ante a presión da China e dos Estados Unidos, que se suman á proposta xa adiantada polo Executivo para dar máis flexibilidade aos fabricantes no recorte obrigatorio de CO₂.

"O noso obxectivo é claro: garantir que a próxima xeración de vehículos non só se fabrique en Europa, senón que tamén se innove en Europa, estea impulsada por tecnoloxía europea e se base en valores europeos", dixo o comisario europeo de Transporte Sostible e Turismo, Apostolos Tzitzikostas,

Díxoo durante a presentación do Plan de Acción Industrial para o sector europeo do automóbil. O documento, froito dun mes de intenso diálogo entre o Executivo e os axentes relevantes da automoción, funciona como folla de ruta lexislativa para aliviar a un sector que representa o 7 % do PIB da UE e que se atopa nun momento "crucial" na súa transición cara ás cero emisións en 2035.

O punto máis destacado do plan é a proposta de flexibilizar os obxectivos de redución de CO₂, adiantada o pasado luns pola presidenta do Executivo, Ursula von der Leyen.

A nova normativa, que terán que aprobar o Consello da UE e o Parlamento Europeo, permitiría aos fabricantes evitar sancións se non reducen as emisións das súas frotas un 15 % en 2025 respecto a 2021, sempre que compensen o exceso ata 2027.

O Executivo comunitario tamén apoiará a creación de plantas de reciclaxe de baterías e compoñentes, buscará harmonizar a regulación para os futuros vehículos autónomos e fomentará a colaboración de empresas europeas para o desenvolvemento de software e estándares.

Ademais, a Comisión reforzará programas de apoio ao emprego, destinará 90 millóns de euros a programas de reciclaxe e formación. 

"Made in Europe" 

O diagnóstico da Comisión avisa de que "as empresas europeas corren o risco de quedar atrás en tecnoloxías estratéxicas clave como baterías, software, sistemas de infoentretemento e condución autónoma, e a miúdo teñen menos control directo sobre insumos clave, mentres que os competidores estranxeiros reciben apoio estatal en diversas formas", di en alusión a Estados Unidos, China, Corea do Sur ou Xapón.

Para "garantir a competitividade global da industria automotriz europea e manter unha sólida base de produción en Europa", o Executivo comunitario propón medidas para estimular a produción doméstica e tamén accións para protexer á industria local da competencia foránea.

A Comisión estudará coas capitais como endurecer as condicións para o investimento estranxeiro na industria automotriz europea, con obrigacións para crear empresas conxuntas, e tamén exporá requisitos de contratación de persoal e compromisos de transferencia de tecnoloxía e I+D a Europa.

Ademais, Bruxelas propón introducir incentivos e normas para que os vehículos vendidos na UE conteñan unha alta porcentaxe de compoñentes fabricados en Europa.

Coa vista posta na India, a Comisión tamén promete negociar máis acordos estratéxicos con terceiros países ricos en recursos minerais para reducir a dependencia de China, como os concluídos con República Democrática do Congo ou Chile, e promover os investimentos en minería e refinado dentro do bloque.

Aviso á China

Para protexer a súa industria, Bruxelas non só busca impulsar a fabricación local, senón tamén evitar unha competencia desleal no mercado comunitario.

Nesa liña, o Executivo comunitario aprobou o pasado outubro aranceis de ata o 35,3 % á importación de vehículos eléctricos chineses, unha medida que suscitou debate tanto entre os Estados membros e como entre os propios fabricantes.

A Comisión tamén colaborará cos Vinte e sete na definición de regras de orixe máis estritas para evitar prácticas desleais, como a clasificación de automóbiles eléctricos como "fabricados na UE" cando a maior parte dos seus compoñentes proveñen de países extracomunitarios, como Marrocos ou Turquía, que contan con acordos comerciais preferentes coa Unión.

Axudas ao sector

O plan tamén inclúe inxeccións -xa orzadas- de 3.000 millóns de euros á produción de baterías para coches eléctricos na UE, aos que se sumarán 1.800 millóns adicionais nos próximos dous anos, outros 1.000 millóns en innovación para desenvolver software de vehículos autónomos e outros 570 millóns para infraestrutura de recarga.

Tras unha caída interanual das vendas de coches eléctricos do 5,9 % na UE en 2024, a Comisión expón, ademais, recomendar "incentivos fiscais e non fiscais á demanda", co acento na harmonización dos distintos esquemas xa existentes e o intercambio de boas prácticas a partir de 2026, aínda que Bruxelas tamén se abre a explorar "programas de incentivos a nivel da UE".

Antes, a finais de 2025, Bruxelas comprométese a presentar novas normas para favorecer a compra de eléctricos nas compañías, que representan ata o 60 % das compras de automóbiles novos, e para retirar incentivos ás compras de coches diésel e gasolina en vehículos de empresa.

Posibilidades para a industria galega da automoción

Son medidas que a Xunta de Galicia considera urxente poñer en marcha e que abren unha oportunidade para o tecido empresarial da nosa comunidade. É o que adiantou en Bruxelas a conselleira de Economía.

María Jesús Lorenzana reuniuse coa directora adxunta de Industria e co director xeral de Defensa para avanzar nas posibilidades que se abren para a industria galega da automoción, para o sector naval e aeroespacial e tamén para as empresas vinculadas ás novas tecnoloxías.

A conselleira di que as medidas anunciadas forman parte das demandas que o propio presidente da Xunta, Alfonso Rueda, reclamou hai uns días en Bruxelas. E pide que se poñan en marcha de xeito urxente.

Os fabricantes apoian medidas "contundentes"

A Asociación Europea de Fabricantes de Automóbiles (Acea) reclamou á Comisión Europea "medidas contundentes para impulsar a infraestrutura e a descarbonización no longo prazo" que permitan fomentar a oferta e a demanda e a rede de puntos de recarga como resposta ao Plan de Acción da Comisión Europea no sector da automoción anunciado este mércores.

"A flexibilidade proposta para cumprir os obxectivos de CO2 nos próximos anos é un primeiro paso positivo cara a un enfoque máis pragmático da descarbonización e promete unha certa marxe de manobra para os fabricantes de automóbiles e furgonetas", afirma a directora xeral da Asociación Europea de Fabricantes de Automóbiles (Acea), Sigrid de Vries.

Iso si, aclara que estas medidas darán máis opcións aos fabricantes "sempre que as medidas de demanda e de infraestrutura de recarga, tan necesarias, póñanse en marcha agora".

Así mesmo, de Vries reclamou a revisión de emisións de CO2 para vehículos pesados ao considerar que aínda non hai ningún "compromiso explícito para lanzar a revisión dos estándares de CO2 en 2025".

No caso doutras asociacións, como no caso de Anfac (Asociación Española de Fabricantes de Automóbiles e Camións) apoiaron a medida da Comisión Europea de flexibilizar ata 2027 a normativa 'CAFE' (polas súas siglas en inglés).