A UE empeza a considerar a creación de campos de deportación de migrantes no estranxeiro

Os xefes de Estado e de Goberno da Unión Europea comprometéronse este xoves en Bruxelas a estudar "novas formas" que permitan "evitar e conter a migración irregular" que busca chegar a chan comunitario, unha fórmula que evoca a liña máis dura de países como Italia, Polonia ou Dinamarca de explorar "solucións innovadoras", como a creación de centros de deportación fóra da Unión ou castigar os países terceiros que non cooperen nos retornos.

"A migración é un desafío europeo que require unha resposta europea. Debemos fortalecer a implementación do noso enfoque integral", escribiu en redes sociais o presidente do Consello Europeo Charles Michel para anunciar o acordo no cumio a 27.

Entre as claves, Michel sinalou a necesidade de establecer alianzas cos países de orixe e tránsito da migración irregular, a loita contra as mafias, un maior control da fronteira exterior, potenciar as deportacións e promover vías legais de entrada na UE.

O texto de conclusións finalmente adoptado polo Consello Europeo recolle o compromiso dos líderes de "considerar novas formas para evitar e conter a migración irregular, en liña co dereito europeo e internacional", e afirman que retomarán o debate migratorio nunha próxima cita, sen precisar calendario.

Deste xeito, os mandatarios atenden á chamada de 14 dos socios que, nun documento de traballo que circula nas últimas semanas, reclamaron explorar "solucións innovadoras" para endurecer a política migratoria.

Tamén toman nota da carta que lles enviou días atrás a presidenta da Comisión Europea Ursula von der Leyen, apoiando a necesidade de debater novas fórmulas para frear os fluxos irregulares e pedindo "sacar leccións" do modelo negociado polo Goberno de ultradereita de Giorgia Meloni con Albania para trasladar a este país migrantes rescatados en augas italianas.

A xefa do Executivo comunitario convidounos entón a reflexionar sobre a creación de centros de deportación en países terceiros para migrantes irregulares mentres se tramita a súa expulsión da UE ou con sancións comerciais e restricións de visados aos países que non acepten os retornos.

Ademais, os líderes concederon a Polonia unha referencia explícita ao papel de Rusia e Belarús na "instrumentalización" da migración e a como "non se pode permitir que abusen dos valores, incluído o dereito ao asilo, e minen as democracias (da UE)", polo que manifestan o compromiso de enfrontar esa instrumentalización.

A este respecto, os líderes mostran a súa solidariedade con Polonia e outros países do bloque que sufran ataques híbridos lanzados por Minsk e Moscova coa chegada masiva de migrantes irregulares á fronteira e advirten de que as "situacións excepcionais requiren medidas adecuadas".

O texto final de conclusións dos 27 subliña tamén a "importancia de implementar a lexislación europea adoptada e aplicar a lexislación existente", unha fórmula que substitúe as referencias explícitas que aparecían no primeiro borrador e logo decaeu a prol da necesidade de acelerar a aplicación do Pacto de Migración e Asilo como pide España.

Neste punto, segundo informaron a Europa Press fontes europeas, Polonia, que xunto a Hungría votou no seu día en contra do Pacto de Migración, apertou sen éxito para incluír unha condición que sinalase que a implementación da reforma "non debería afectar o exercicio das responsabilidades" dos Estados membros para manter a orde e seguridade no seu territorio.

Os líderes, ademais, piden á Comisión Europea que presente "con carácter de urxencia" unha nova proposta para revisar a directiva de retornos e piden medidas "en todos os niveis para facilitar, aumentar e acelerar" as deportacións.

Centros de deportación

A iniciativa de abrir centros de deportación en países terceiros distintos aos de orixe ou tránsito para trasladaraos migrantes chegados á UE sen dereito a asilo é unha das claves que marcou o debate dos últimos días, aínda que non chegou a quedar plasmada na redacción das conclusións.

A xefa do Executivo comunitario, con todo, quixo deixar claro ao termo do cumio que o asunto si que foi discutido amplamente entre os líderes aínda que non se mencione no texto, aínda que concedeu que quedan "cuestións abertas" como canto tempo poderían permanecer os deportados ou que ocorrería coas persoas cuxa expulsión definitiva ao país de orixe non fose posible.

O presidente do Goberno Pedro Sánchez reiterou ao termo do Consello Europeo o seu rexeitamento categórico dos centros de deportación, porque ao seu xuízo esta medida "non atalla os problemas e crea outros novos".

O presidente francés, Emmanuel Macron, pola súa banda, declarou o seu escepticismo respecto a poder negociar con países terceiros que "acepten quedar con persoas que non queremos acoller (na UE)" cando tampouco son aceptadas polos seus propios países de orixe.

Mentres, o chanceler alemán Olaf Scholz defendeu que son os países da UE quen deben "poder elixir" que migrantes poden entrar ao territorio comunitario, pero tamén puxo en dúbida á súa chegada á reunión que o modelo negociado entre Italia e Albania fose "eficaz" para un país como Alemaña.

Sobre a implementación do Pacto migratorio, que tampouco se menciona explicitamente no documento de líderes, Von der Leyen dixo que o bloque está preparado para "acelerar a súa implementación se é necesario", pero tamén advertiu de que o Pacto se construíu "de maneira moi equilibrada, con responsabilidade e solidariedade", polo que se se acelera deberá quedar "absolutamente claro que se conserva ese equilibrio".

Sánchez rexeita os centros de deportación fóra da UE porque xeran "novos problemas"

O presidente do Goberno Pedro Sánchez, expresou este xoves o seu rexeitamento aos centros de deportación de migrantes fóra da Unión Europea porque considera que non solucionan ningún dos problemas existentes e, con todo, crean outros novos.

Esa é a posición exposta por Sánchez ante o resto de líderes europeos no cumio de outono da UE, que repetiu na conferencia de prensa que ofreceu ao termo desa reunión, que tivo como un dos seus eixos o debate migratorio.

Para afrontar este problema dixo que Europa conta con ferramentas valiosas como o Pacto de Migración e Asilo e pediu ao resto de líderes que se adiante a súa aplicación ao verán de 2025.

Pero está en contra de fórmulas como as expostas pola Comisión Europea e xa postas en práctica por Italia para que haxa centros de deportación fóra da Unión Europea.

O seu argumento para iso é que este tipo de centros non atallan os problemas que xa hai neste ámbito e, pola contra, xeran outros novos.

Ante a pregunta de se España está quedado soa nas súas teses en materia de migración, sinalou que hai países que sofren máis o problema que outros e hai cuestións nas que pode sentirse máis próximo a algúns primeiros ministros de países mediterráneos, aínda que non sexan da súa familia política, que a outros socialdemócratas.

Pero veu a negar que España se sinta illada e subliñou que, aínda que rexeite formulacións como os centros de deportación, o país séntese "pai e nai" doutros aspectos da política migratoria europea, como o propio Pacto de Migración e Asilo, ante o que dixo que, como outros países, tivo que ceder para chegar ao consenso.

Sánchez defendeu os beneficios dunha migración ordenada e responsable en moitos ámbitos, entre eles o económico, e preguntouse se Europa quere ser "próspera e aberta" ou "pobre e pechada".

"Necesitamos afrontar o fenómeno migratorio pensando nas futuras xeracións e non nas próximas eleccións", engadiu.

Sánchez avogou por unha visión máis enfocada na dimensión exterior do fenómeno migratorio, reforzando a colaboración cos países orixe e tránsito.

Tamén lembrou que o desafío da migración só ten asignados nos orzamentos comunitarios 2.000 millóns de euros e considerou que se necesitan máis recursos.

En todo caso, quixo deixar claro que ante o resto de líderes europeos fixo unha aproximación ao fenómeno migratorio "en positivo" e para reforzar todo o que ten que ver coa migración regular.

"É evidente que se queremos facer fronte ao reto demográfico europeo, se queremos garantir a sustentabilidade das nosas pensións e do Estado do Benestar, tamén garantir o crecemento económico que ten agora mesmo España ou Europa no seu conxunto, necesitamos da achega tamén da migración, e esa migración ten que ser regular, ten que ser segura, ten que ser ordenada", insistiu.