Os descubridores do ARN mensaxeiro protagonizan a entrega dos Premios Nobel

A comezos de 2020 desencadeouse a pandemia da covid-19. Case catro anos despois, recibiron o Premio Nobel de Medicina Katalin Karikó e Drew Weissman, as persoas que sentaron as bases das vacinas baseadas no ARN mensaxeiro e salvaron millóns de vidas.

Ambos os dous investigadores, xunto ao resto de premiados, recibiron a medalla que os acredita como Nobel da man do rei Carlos Gustavo de Suecia, nunha cerimonia celebrada na Sala de Concertos de Estocolmo, o mesmo día en que se conmemora a morte de Alfred Nobel.

Durante o acto os premiados non toman a palabra e ao recibiren o galardón só fan tres reverencias: ao monarca, aos membros das academias e ao público, momento en que a bioquímica húngara Karikó e o inmunólogo estadounidense Weissman recibiron o aplauso máis longo e pechado.

Sete homes e catro mulleres

Nesta ocasión, ocupaban o lugar de honra sete homes e tres mulleres. A cuarta era Narges Mohamnadi, presa en Irán, que recibiu o Nobel da Paz unhas horas antes en Oslo, onde estivo representada pola súa filla e polo seu fillo.

A presidenta da Fundación Nobel, Astrid Söderbergh, empezou o acto lembrando a activista contra a opresión das mulleres en Irán, encarcerada "xunto a moitos outros presos de conciencia”, na prisión Evin de Teherán, e reiterou a súa mensaxe.

"A vitoria non é fácil, pero é segura".

Dos dez novos Nobel presentes en Estocolmo, asegurou que dan testemuño, "cada un deles dunha forma única, do poder da ciencia e a literatura".

"Móstrannos que, individualmente e xuntos, temos dentro de nós a capacidade de cambiar o mundo".

A cerimonia empezara minutos antes, coa asistencia dos reis Carlos Gustavo e Silvia, xunto á princesa herdeira Victoria e o seu esposo, o príncipe Daniel, así como uns 1.560 convidados.

Medicina

Karikó e Weissman mereceron o Nobel de Medicina polos seus descubrimentos sobre o ARN mensaxeiro que, 15 anos máis tarde, “permitiron desenvolver vacinas que axudaron a controlar unha pandemia devastadora e salvar millóns de vidas”, dixo ao presentar o premio Gunilla Karlsson, da Asemblea Nobel.

A pandemia fixo que a confianza da cidadanía na ciencia aumentara, do mesmo xeito que a súa concienciación e os seus coñecementos "sobre as ameazas infecciosas". A investigación básica realizada por ambos os dous “sen dúbida contribuíu a iso”, asegurou Karlsson.

Química e Física

En Química, o francés Moungi Bawendi, o estadounidense Louis Brus e Alexei Ekimov (antiga Unión Soviética) descubriron e sintetizaron puntos cuánticos, que contribuíron “decisivamente” ao campo da nanociencia e xa se usan para mellorar as pantallas ou para marcar o tecido tumoral durante a cirurxía.

O Nobel de Física foi para os franceses Anne L’Huillier e Pierre Agostini e o húngaro Ferenc Krausz, polos seus traballos para xerar con láser pulsos de luz dunha duración de attosegundos e investigar así a dinámica dos electróns dentro dos átomos.

L'Huillier é a quinta muller na historia destes premios que o gaña en Física. Residente en Suecia, onde desenvolve o seu labor universitario, o rei saudouna prolongadamente ao entregarlle a medalla e o diploma.

Economía

A estadounidense Claudia Goldin é a terceira muller que o logra en Economía e a primeira en facelo en solitario nesta categoría.

A súa investigación cambiou “radicalmente o que sabemos sobre as mulleres no mercado laboral e como entendemos o que sabemos”, destacou Kerstin Englo, do Comité Nobel.

Literatura

O dramaturgo e novelista noruegués Jon Fosse recolleu o Nobel de Literatura pola súa capacidade de “dar voz ao que non se pode dicir”, destacou Anders Olsson, do Comité Nobel.

O autor de Septoloxía usa as palabras máis sinxelas e escribe sobre experiencias coas que todos nos identificamos: a separación, a morte, a vulnerabilidade do amor, pero é tamén -destacou- “o mestre da ambivalencia e do non resolvido. No seu mundo, a incerteza latexa cunha luz secreta”.

Nos arredores da Sala de Concertos concentrouse un grupo de varias decenas de persoas que, con fotos e pancartas, lembraban que a Nobel da Paz está en prisión e pedían a súa liberación.

Case xunto a eles un segundo grupo, concentrados pola organización Scientist Rebellion, chamaban a atención sobre o cambio climático e advertían de que a COP28 de Dubai podería ser "outro fracaso".