Sánchez esixirá en Bruxelas cumprir o pacto migratorio e rexeitará os centros de retorno fóra da UE

O presidente do Goberno español, Pedro Sánchez, asistirá ao cumio do Consello Europeo de outono, que se celebra entre o xoves e o venres. Alí, mostrarase escéptico coas propostas da presidenta da Comisión, Ursula von der Leyen, sobre migración, e esixirá aplicar na súa integridade o Plan de Migración e Asilo comunitario.

A migración será un dos temas principais do cume europeo na que os mandatarios da Unión falarán tamén de Ucraína e de Oriente Medio

Nunha carta aos líderes dos Estados membros, a presidenta da Comisión propuxo deseñar formas innovadoras de loitar contra a migración ilegal, ao considerar que o pacto migratorio debe "ser completado". En concreto, Von der Leyen propuxo a creación de centros de retorno para migrantes fóra da Unión Europea como os impulsados en Albania polo Goberno italiano de Giorgia Meloni.

Pero España xa se mostrou crítica con esas propostas, e a portavoz do Goberno, Pilar Alegría, expresou este martes o seu rexeitamento á creación deses centros e asegurou que o Executivo vai seguir defendendo unha aplicación "humanitaria e solidaria" do Pacto de Migración. Mentres tanto,

Fontes do Goberno lembran que o pacto se pechou durante a presidencia española da UE no segundo semestre de 2023, pero facendo fincapé en que non é un pacto español, senón que se adoptou nese momento despois de que o Goberno fixese tamén concesións para tentar lograr o consenso.

O Executivo subliña que do que se trata agora é de cumprir o pactado e poñer en práctica canto antes ese acordo que busca un equilibrio entre responsabilidade e solidariedade e facelo en toda a súa integridade, á vez que rexeita as interpretacións de que fracasase porque nin sequera se aplicou aínda.

Se o que se tenta agora é poñer unha énfase excesiva en medidas a curto prazo, de carácter eminentemente de seguridade, as fontes advirten de que iso non contaría co respaldo de España.

Lembran que o pasado 8 de febreiro, Sánchez viaxou a Mauritania xunto á presidenta da Comisión e entón aprobouse un paquete de medidas que o Goberno esixe que se apliquen, como cre que debe seguir impulsándose unha política de colaboración cos países orixe e tránsito dos movementos migratorios.

Ante a posibilidade de que España poida vetar as conclusións do cumio no caso de que se pretenda incluír algunha das propostas plantadas por Von der Leyen, o Goberno rexeita abordar o asunto por agora, insiste en emprazar á negociación que está en curso e subliña que non quere vetar nada e que o que desexa é falar.

A carta de Von der Leyen consideran que ten algúns elementos moi válidos, outros non tanto e outros que hai que entender mellor, e estiman bo o debate que pode haber ao redor dela, mesmo que se fale de medidas innovadoras a condición de que se fale tamén das medidas que xa están acordadas no Pacto sobre Migración.

Von der Leyen chama a aprender de Italia e abre a porta aos centros de retorno

Aínda que a UE dotouse do pacto migratorio, un marco para xestionar de maneira previsible e ordenada as chegadas de migrantes, ese complexo paquete lexislativo non comezará a aplicarse ata 2026, un horizonte que algúns Estados como membros, como España, vén afastado e buscan adiantar.

Pola súa banda, algúns países, como Francia, son "favorables" a avanzar no posible a posta en marcha, "sempre que se garantan os equilibrios" entre solidariedade e responsabilidade que asegura o pacto migratorio, indicaron fontes diplomáticas. Por este mesmo motivo, consideran que o pacto "non basta como solución aos retos existentes" e debe "ser completado", en particular sobre os retornos.

Na súa carta, Von der Leyen, asegurou que "a Comisión está disposta a acelerar a aplicación de algúns elementos do pacto" e subliñou que avanzar rapidamente na implantación podería axudar, entre outras cousas, a xestionar mellor os procedementos de asilo e "pechar lagoas" entre eses procesos e os de retorno.

"Tamén deberiamos seguir explorando posibles camiños a seguir no que respecta a idea de desenvolver centros de retorno fóra da UE, especialmente en vista dunha nova proposta lexislativa sobre o retorno", sinalou Von der Leyen na súa carta, que chama a "aprender" do acordo entre Italia e Albania.

Centro de retorno de migrantes italiano en Albania (REUTERS)

Precisamente este mércores un buque da Mariña italiana chegou a Albania cos 16 primeiros migrantes que Italia internará nun dos centros de identificación e retención levantados por Roma neste país balcánico.

A xefa do Executivo comunitario explicaba na súa carta aos líderes hai uns días que só preto do 20 % dos nacionais de terceiros países que reciben a orde de abandonar a UE, son efectivamente devoltos.

E adiantaba que Bruxelas "presentará unha nova proposta lexislativa", que será "unha das tarefas inmediatas" do futuro comisario de Interior, debido a que aspira a ocupar o austríaco Magnus Brunner.

Precisamente Austria, e Países Baixos, apoiados por outros 15 países da área Schengen, pediron recentemente á Comisión "facilitar e acelerar os retornos a través dun novo marco legal común". Ese documento non oficial apóiano a República Checa, Alemaña, Dinamarca, Grecia, Finlandia, Francia, Hungría, Italia, Lituania, Luxemburgo, Malta, Suecia e Eslovaquia, ademais de Suíza e Noruega (que non están na UE pero si en Schengen).