Acordo político na UE para reducir as perdas de granulados de plástico

O Consello e o Parlamento Europeo acordaron provisionalmente un regulamento para previr a perda de granulados de plástico no medio ambiente, en toda a cadea de subministración, tanto terrestre como marítima. "Cada ano, pérdese no medio ambiente o equivalente a ata 7.300 camións cargados de granulados de plástico. Hoxe, a UE deu un paso histórico cara á redución da contaminación por granulados ao adoptar medidas para abordar as perdas e garantir unha correcta manipulación, mesmo no transporte marítimo", dixo a ministra de Clima e Medio Ambiente de Polonia, Paulina Hennig-Kloska, cuxo país exerce este semestre a presidencia de quenda do Consello da UE.

A ministra chamou a atención sobre o feito de que os microplásticos, incluídos os granulados de plástico, se atopan agora en todas as partes: nos océanos, nos mares e mesmo nos alimentos que consumimos. Os granulados de plástico ocupan o terceiro lugar entre as principais fontes de liberación non intencionada de microplásticos, despois das pinturas e os pneumáticos.

"Alcanzamos un bo acordo que garantirá que as perdas de granulados xa non sexan imposibles de abordar, como foi o caso ata o de agora. Europa gaña en seguridade e prevención, e dótase de instrumentos para reaccionar ante incidentes e accidentes que poidan implicar perdas de granulados de plástico", engadiu o relator da Eurocámara, o socialista español César Luena. Por iso, a nova normativa acordada onte á noite acentúa a prevención para evitar perdas de granulados por parte dos operadores e transportistas, tanto da UE como de fóra dela.

Estes últimos terán que designar un representante autorizado na Unión. Un marco claro establece as obrigacións en caso de perdas accidentais e céntrase nas operacións de limpeza. Inclúese un conxunto claro de medidas nun plan de xestión de riscos, elaborado por cada instalación que manipule granulados, que aborda, entre outros aspectos, a embalaxe, a carga e descarga, a formación do persoal e o equipo necesario.

O acordo provisional busca igualmente un equilibrio entre un alto nivel de protección ambiental e requisitos para as empresas adaptados ao seu tamaño. Neste sentido, os operadores que manipulen máis de 1.500 toneladas de granulado de plástico ao ano deberán obter un certificado emitido por un terceiro independente. As pequenas empresas que manipulen máis de 1.500 toneladas ao ano beneficiaranse de obrigacións máis sinxelas, como unha certificación única que se realizará cinco anos despois da entrada en vigor.

Por último, as empresas que manipulen menos de 1.500 toneladas ao ano e as microempresas só terán que emitir unha autodeclaración de conformidade. Os colexisladores tamén acordaron establecer obrigacións para o transporte de granulados de plástico por mar (en contedores de carga), incluído garantir unha embalaxe de boa calidade e proporcionar información relacionada co transporte e a carga, seguindo as directrices da Organización Marítima Internacional. O transporte marítimo representou ao redor do 38 % do total de granulados transportados na UE en 2022. Este material non é biodegradable.

Para facilitar o cumprimento no sector marítimo, os colexisladores acordaron pospoñer a aplicación das normas pertinentes un ano (en comparación co resto das normas establecidas no regulamento). Este acordo político deberá ser referendado agora formalmente polo Consello e o Parlamento antes da súa publicación no Diario Oficial da UE.

O regulamento entrará en vigor dous anos despois da súa publicación. Estímase que en 2019 se perderon entre 52.140 e 184.290 toneladas de granulados no medio ambiente da UE. Actualmente, ningunha normativa da UE considera especificamente as perdas de granulados de plástico, a pesar dos seus efectos adversos sobre o medio ambiente, o clima, a economía e, potencialmente, a saúde humana.