O Senado aproba a Lei da vivenda; estas son as claves

O proxecto de lei polo Dereito á Vivenda, que permite a comunidades autónomas e concellos limitar o prezo do alugueiro, recibiu esta tarde a súa aprobación definitiva no pleno do Senado tras un debate marcado pola proximidade das eleccións municipais e autonómicas do 28 de maio.

A ministra de Transportes, Movilidad e Axenda Urbana, Raquel Sánchez, fixo fincapé en que esta lei "non vai contra ninguén" e ofreceu "colaboración" a promotores inmobiliarios e propietarios privados, mentres que a titular de Dereitos Sociais, Ione Belarra, comprometeuse a facela cumprir "ata a última coma".

A lei de vivenda saíu adiante na cámara alta sen modificacións no texto que chegou do Congreso e cos votos a favor do PSOE, ERC, EH Bildu e partidos da Esquerda Confederal (134 votos a favor, 117 en contra e un abstención).

En contra votaron, entre outros, o PP, PNV, Junts per Catalunya, Cs, Vox e UPN, que sostiveron que a nova norma invade competencias, xera inseguridade xurídica, non vai baixar os prezos do alugueiro, permite a ocupación ilegal, desincentiva a posta en arrendamento de vivendas e supón inxerencias na propiedade privada.

Tensión

O debate das seis propostas de veto e 324 emendas parciais, que se prolongou máis de cinco horas, estivo salpicado de momentos de tensión por referencias, sobre todo por parte do PP, á inclusión de antigos presos de ETA que cumpriron condenas por delitos de sangue nas listas de Bildu, un dos socios parlamentarios cos que o PSOE pactou a lei.

O senador do PP Pedro Rollán afirmou que "os cimentos desta lei levántanse sobre as cinzas do centro comercial Hipercor (en Barcelona), con 21 mortos, catro deles nenos, sobre os entullos da praza da República Dominicana de Madrid, onde foron asasinados doce gardas civís, e sobre os ferros retortos de cásaa-cuartel de Zaragoza, onde lles foi arrebatada a vida a once persoas".

Rollán sostivo que nos países onde se aplicaron os topes ao alugueiro reduciuse a oferta e foi un "desastre" e vaticinou que con esta lei pasará algo parecido ao que ocorreu coa do "só si é si", xa que "pretendendo beneficiar á emancipación dos nosos mozos serán os okupas, Bildu e ERC os que saian gañando".

A senadora socialista Isabel Moreno mostrouse convencida de que "a dereita española chegará tarde á limitación de prezos", despois de que a dereita bávara estendeuna a 203 municipios alemáns, de que en Francia estean a pedilo tamén os alcaldes e de que en Holanda queiran chegar ata o 90 % do parque.

A oposición tamén criticou a "tramitación exprés" do texto nesta cámara, onde só houbo tres días hábiles para presentar emendas, o que atribuíron aos intereses electorais do PSOE. "É unha chapuza lexislativa, unha lei para a galería, máis preocupada polas eleccións, por iso imos tan rápido", dixo o senador de Junts per Catalunya Josep Lluis Cleries, mentres que o de Cs Miguel Sánchez aseverou que esta "non é unha lei, senón un anuncio electoral".

Tanto Junts como o PNV basearon o seu rexeitamento á lei en que limita o autogoberno de Cataluña e o País Vasco, ao que ERC e Bildu replicaron que utilizan ese argumento como "cortina de fume" e como "comodín para non dicir que defenden o modelo conservador contra os avances.

Principais medidas da nova lei

-Limitación de prezos de alugueiro: as comunidades autónomas poderán declarar, por tres anos prorrogables anualmente, un ámbito territorial como zona de mercado residencial tensionado, se o custo medio dá hipoteca ou ou alugueiro máis vos gastos e subministracións básicos debe superar ou 30 por cento da renda media dúas fogares ou ou prezo de compra ou alugueiro aumentar polo menos tres puntos por encima do IPC nos cinco anos anteriores.

Os grandes posuidores de vivenda en zona tensionada deberán fixar a renda en función do sistema de índices de prezos de referencia, mentres que ou resto de propietarios desas zonas non poderán subir vos prezos dous contratos vixentes durante tres anos, aínda que se lles permite incrementalos ata un 10 % se fixeron obras de rehabilitación e mellora enerxética e de accesibilidade nos dous últimos anos.

Para os novos contratos que se asinen nesas zonas a renda non poderá ser superior á do último contrato vixente nos cinco anos anteriores, unha vez aplicada a actualización anual, aínda que se poderá incrementarse ou prezo un máximo do 10 por cento cando ou contrato asínese por un período de dez ou máis anos ou se estableza nel un dereito de prórroga pola mesma duración. -

Definición de gran posuidor: a lei establece o concepto de gran posuidor e defíneo como aquel propietario de dez ou máis vivendas ou unha superficie construída de máis de 1.500 metros cadrados, e de cinco ou máis os inmobles están en zona tensionada.

-Incentivos fiscais aos arrendadores: a actual desgravación do 60 % non IRPF por rendemento neto do alugueiro de vivenda habitual pasa a ser do 50 %, pero se modula ata ou 90 % nas zonas tensionadas. Para novos alugueiros de vivendas a mozas entre 18 e 35 anos, a redución é do 70 por cento, mentres que para vivendas protexidas e para casas rehabilitadas nos dous últimos anos é do 60 por cento.

-Elimínase ou índice de prezos de consumo (IPC) como índice de referencia para a actualización anual dá renda dous contratos. -Fíxase un tope extraordinario do tres por cento de subida na actualización de todos vos alugueiros para 2024.

-Antes do 31 de decembro de 2024, o INE definirá un novo índice para a actualización anual de prezos que non superará o IPC.

-Poderá aplicarse unha prórroga extraordinaria dun ano nos contratos de arrendamento por situacións acreditadas de vulnerabilidade social ou económica.

-Os gastos de xestión inmobiliaria e formalización do contrato correrán a partir de agora a cargo do arrendador.

-Prohíbense os desafiuzamentos sen data e hora.

Os concellos poderán aplicar unha recarga do 50 por cento na cota do Imposto de Bens Inmobles (IBI) ás casas que permanezan desocupadas sen xustificación máis de dous anos; do cen por cen se estan baleiras máis de tres anos e do 150 por cen se o propietario ten varios inmobles desocupados non mesmo termo municipal.

-Para incrementar o parque de vivenda protexida en alugueiro establecer a reserva do 40 por cento do chan urbanizable (actuacións de nova urbanización) e do 20 por cento en chan urbano non consolidado (actuacións de reforma ou renovación da urbanización).

-Créase xunto á vivenda protexida a figura dá vivenda alcanzable incentivada, como aquela de titularidade privada con beneficios urbanísticos e fiscais destinada ao alugueiro a prezos reducidos.