A exhumación de Primo de Rivera remata con tensión no cemiterio de San Isidro e con tres detidos

Os restos do fundador da Falanxe, José Antonio Primo de Rivera, atópanse xa no cemiterio madrileño de San Isidro tras ser exhumados da basílica do Val dos Caídos.

Durante o traslado e á chegada do féretro ao camposanto, houbo momentos de tensión entre simpatizantes e a policía. Os enfrontamentos saldáronse con tres detidos.

A saída de José Antonio Primo de Rivera do Valle dos Caídos estivo, con todo, exenta da enorme expectación mediática e polémica que en 2019 acompañou a exhumación de Francisco Franco.

A exhumación dos restos do fundador da Falanxe José Antonio Primo de Rivera do seu emprazamento no altar maior da basílica do Valle de los Caídos, fíxose nunha operación deseñada coa máxima discreción, a porta pechada e sen presenza de autoridades nin da prensa.

A extracción do féretro comezou ás seis e media da mañá, para o seu posterior traslado ao cemiterio madrileño de Santo Isidro, coincidindo co 120 aniversario do seu nacemento.

Na basílica do rebautizado Val de Cuelgamuros estiveron familiares de Primo de Rivera xunto aos operarios encargados dos traballos necesarios para quitar a gran lápida que cobre a foxa onde descansaban os seus restos desde 1959.

Despois da recuperación do féretro, o prior da abadía beneditina, Santiago Cantera, rezou un responso antes do traslado ao cemiterio de Santo Isidro, elixido pola familia, debido a que alí están enterrados outros familiares do fundador da Falanxe, como os seus irmáns Miguel e Pilar.

Os restos de Primo de Rivera saíron escoltados pola Garda Civil e cunha longa comitiva en que ían os seus parentes.

A exhumación cumpre co establecido na Lei de memoria democrática de 2022, que impide a presenza de restos mortais en ningún lugar "preeminente" do recinto, como é o caso de Primo de Rivera e como sucedía ata 2019 co ditador Francisco Franco, tamén enterrado xunto ao altar maior no ano 1975.

Franco foi trasladado ao cemiterio de El Pardo o 24 de outubro de 2019 por decisión do Goberno, no que foi o primeiro paso para a completa "resignificación" do lugar construído tras a Guerra Civil grazas ao traballo de milleiros de presos republicanos.

Naquela ocasión, o Goberno si concretou os pormenores do proceso de exhumación e o traslado do féretro en helicóptero ata El Pardo, transmitido en directo pola prensa no medio dunha grande expectación e tras unha intensa polémica política avivada pola resistencia da familia do ditador a aquela decisión.

Esta vez foron os familiares de Primo de Rivera os que solicitaron a exhumación sen esperar a que o Goberno executase o cambio de localización en aplicación da nova norma.

E aínda que a lei permitía manter os seus restos no Val de Cuelgamuros, como os dos máis de 33.000 combatentes de ambos os bandos da Guerra Civil que descansan nas súas criptas, a condición de que deixasen o lugar destacado que ocupan no templo, os seus descendentes preferiron levalos a un cemiterio católico.

Tras a aprobación da Lei de memoria democrática, as criptas adxacentes á basílica e os enterramentos teñen carácter de cemiterio civil e a vontade do fundador da Falanxe era ser enterrado nun cemiterio sacro e de acordo co rito católico. 

Facendo  o saúdo fascista e coreando proclamas a favor da Falanxe, medio cento de persoas concentráronse no exterior do cemiterio de San Isidro, coa intención de entrar no camposanto. O despregamento da policía impediulles o paso e houbo mometos de tensión entre os concentrados e os axentes.