Tres anos de guerra e unha negociación de paz sen Ucraína nin a UE

A guerra en Ucraína fai tres anos coincidindo coa apertura dunha primeira rolda de negociacións entre os Estados Unidos e Rusia, da que están excluídos de momento Kíiv e a Unión Europea (UE).

Aínda que o presidente dos EUA, Donald Trump, cúlpao directamente da guerra, o líder ucraíno Volodimir Zelenski, asegura rotundo que non aceptará ningún acordo sobre o seu país sen contar con eles e de costas aos seus aliados europeos.

Ao longo da contenda as forzas ucraínas demostraron unha notable capacidade de resistencia grazas ao apoio militar de Occidente, a pesar da clara superioridade rusa en efectivos e armamento.

Segundo os datos da ONU, en Ucraína morreron 12.654 civís, deles 673 nenos; mentres os feridos ascenden a 29.393.

Primeiro ano do conflito

24 febreiro de 2022: Invasión. Rusia bombardea o Donbás (leste). Tres días antes o Kremlin recoñecía Donetsk e Lugansk como repúblicas independentes. A campaña militar desenvólvese en días posteriores con ataques con mísiles en Kíiv; Khárkiv, a segunda cidade do país (nordés), Dnipró (centro) e Khersón (sur). Ademais, axexa as centrais nucleares Zaporiyia, a maior de Europa, e Chernóbil.

Febreiro-maio: Asedio a Mariupol. O asalto desta cidade portuaria (mar de Azov) crucial para Moscova no Donbás convértese nun segundo Saraievo con 22.000 mortos, segundo o seu alcalde, e é a primeira zona ucraína en caer en mans rusas o 17 de maio.

Abril-xullo: O 2 de abril descóbrese a matanza de Bucha, nos arredores de Kíiv, perpetrada por soldados rusos, á vez que proseguen os ataques rusos en diferentes puntos.

Xullo-outubro: Ucraína contraataca. En agosto teñen lugar feroces combates rusos en Donetsk e Zaporijia. O 30 setembro Rusia anexiónase catro rexións ucraínas -Donetsk, Lugansk, Khersón e Zaporijia- tras a celebración de referendos ilegais. Aparecen os drons iranianos sobre o espazo aéreo de Kíiv.

Outubro-xaneiro: Rusia intensifica os ataques contra a infraestrutura enerxética ucraína, á vez que en xaneiro Moscova fixa os seus obxectivos no control do Donbás. A batalla de Bakhmut (Donetsk), que enfrontou a mercenarios do Grupo Wagner co exército ucraíno, caeu en maio en mans de Moscova.

Entre 2023 e 2024 a guerra convértese en rutina

Xuño de 2023-maio 2024: Contraofensiva ucraína nas rexións de Khárkiv (nordés) e Donetsk. O xefe de Wagner, Yevgueni Prigozhin, rebélase contra o Kremlin en xuño, pero esa sublevación armada será abortada en 24 horas por Moscova. Kíiv recupera puntos de Donetsk e localidades próximas a Bakhmut. O 5 outubro, 59 persoas falecen nun bombardeo ruso contra unha cafetería en Groza, en Khárkiv. A batalla por Avdivka (Donetsk) será cruenta e gañada o 17 de febreiro de 2024, o que permite aos rusos afastar á artillería inimiga da capital rexional.

Maio-novembro 2024: O control de Khárkiv. Cun maior control de Donetsk -os rusos tomaron os bastións de Vugledar e Kurájove-, Moscova centra as súas miradas en Khárkiv, onde se sitúa a cidade homónima. O 20 de xuño, o exército ruso utiliza por primeira vez en Khárkiv unha bomba aérea de tres toneladas, onde Ucraína parecía recuperar terreo. As tropas ucraínas cruzan o 6 de agosto a fronteira rusa ocupando parcialmente a rexión de Kursk. Será unha das máis exitosas ofensivas ucraínas da contenda.

Paz para Ucraína sen Ucraína

Novembro de 2024-febreiro 2025: A guerra recrúa. Se Corea do Norte envía varios miles de soldados a combater en Kursk -segundo fontes surcoreanas e occidentais-, o presidente dos EUA, Joe Biden, autoriza a Kíiv a atacar con mísiles estadounidenses obxectivos en territorio ruso. O presidente ruso, Vladímir Putin, responden ordenando o lanzamento do mísil balístico hipersónico Oréshnik contra unha fábrica militar ucraína en Dnipró.

11 de febreiro: o presidente Zelenski propón un "intercambio directo" de territorios con Rusia, que Putin rexeita inmediatamente.

18 febreiro: Negociacións sen Ucraína. Delegacións de Rusia e os EUA representadas polo ministro de Exteriores, Serguéi Lavrov, e o secretario de Estado estadounidense, Marco Rubio, acordan en Riad (Arabia Saudita), sen a presenza de representantes ucraínos, "sentar as bases dunha negociación futura".

Nos días seguintes Trump culpa a Ucraína pola guerra con Rusia e acusa a Zelenski de ser un "ditador" por non convocar eleccións presidenciais. Zelenski, que rexeita a proposta dos EUA de explotar o 50 % dos recursos naturais ucraínos a cambio da axuda militar, acusa o xefe da Casa Branca de estar desinformado.

Mentres, Putin asegura que ninguén excluíu a Ucraína das negociacións de paz e móstrase aberto a unha pronta reunión con Trump.