A intelixencia artificial ChatGPT, entre as materias dos institutos galegos

Que é a intelixencia artificial? como aplicala?, que riscos e beneficios pode ter?, que é, como funciona e como se pode empregar ChatGPT? As respostas a estas preguntas son algúns dos contidos que pretenden levar aos institutos galegos dúas novas materias que se implantarán o próximo curso.

Intelixencia Artificial para a Sociedade, en 4º de educación secundaria obrigatoria (ESO), e Tecnoloxías Intelixentes, en 1º de bacharelato, son as dúas novas materias de carácter optativa que foron presentadas este martes nun acto no Edificio Fontán da Cidade da Cultura, en Santiago, coa presenza do conselleiro de Cultura, Educación, FP e Universidades, Román Rodríguez.

A implantación destes contidos suporá, en palabras do titular educativo da Xunta, un "cambio metodolóxico" e unha "transformación tremendamente significativa" que responde a unha intelixencia artificial que está "cada vez máis presente" nas relacións humanas e de lecer, tamén no ensino.

Cando o Goberno autonómico deseñou a Estratexia Galega de Intelixencia Artificial 2021-2030 (EGIA), en plena pandemia, tiña entre os seus obxectivos o deseño de materias de formación específica para dar ás adolescentes "oportunidades de futuro" nun campo "tan fundamental e significativo".

Así, se o ano pasado se implantou un ciclo interuniversitario sobre a IA, o próximo curso 4º de ESO e 1º de bacharelato nacerán estas materias optativas para todas as modalidades que, ademais, teñen "contidos transversais" a outras como Robótica e Programación.

"No mundo educativo temos que difundir, democratizar estes coñecementos. Cada vez máis, no propio proceso educativo, estamos a empregar ferramentas vinculadas á IA", explicou o conselleiro, sen pasar por alto unha das aplicacións de moda do momento, ChatGPT, que agora "podemos utilizar" pero sabendo "que debemos buscar, como debemos buscar e saber para que buscamos o que buscamos". "Xa non é unha tecnoloxía do futuro, senón do presente", recoñeceu.

E todo iso coa recente elección da cidade da Coruña como sede da Axencia Estatal de Supervisión da Intelixencia Artificial (Aesia) como pano de fondo.

Contidos das materias

Tras Román Rodríguez, interviñeron na presentación os dous principais responsables dos grupos de traballo que deseñaron os contidos destas dúas novas materias. Por unha banda, o catedrático de Ciencia da Computación e a IA da Universidade da Coruña (UDC) encargouse de introducir 'Intelixencia Artificial para a Sociedade', que será para 4º de ESO con tres horas de clase á semana.

Nas súas palabras, esta materia buscará dar "un coñecemento rigoroso da IA". Terá un "enfoque moi práctico", posto que desde principio de curso os alumnos traballarán con proxectos.

A materia contará cun catro bloques temáticos: un primeiro sobre que é a IA; un segundo acerca de que preguntas suscita na ética e na legalidade, desde o punto de vista dos riscos e os beneficios; un terceiro sobre que áreas conforman a IA; e o cuarto, con que aplicacións ten no día a día, xunto coa robótica autónoma e o coñecido como 'Internet das cousas'.

Pola súa banda, o catedrático de Informática do IES Fernando Wirtz da Coruña, Juan Francisco Fuentes, encargouse de presentar a materia 'Tecnoloxías Intelixentes', con catro horas lectivas á semana en 1º de Bacharelato. Non será necesario que os alumnos teñan cursado a súa antecesora en 4º de ESO.

Segundo explicou Fuentes, será unha "materia valente" que "seguramente vai marcar un fito da educación en España". O seu currículo estará composto por catro bloques temáticos, aos que se suma un quinto que será transversal a todos eles durante todo o curso e que se centrará en programación.

En canto aos catro principais, serán sobre conceptos crave de IA; unha visión artificial das tecnoloxías; o procesado da linguaxe natural e a súa implementación na IA, onde entrará 'ChatGPT'; e a aprendizaxe automática das máquinas.

Ademais dos dous expertos que interviñeron no acto, tamén participaron nos grupos de traballo o asesor do Centro de Innovación Educativa e Dixital José Manuel Viñas; a doctoranda do departamento de Ciencias da Computación e Tecnoloxías da Información da Universidade da Coruña Sara Guerreiro; o coordinador do Grao en Intelixencia Artificial da Universidade de Santiago, Alberto Bugarín; a directora do Centro de Supercomputación de Galicia (Cesga), María José Rodríguez; e as empresas Deloitte e PMO NTT Data Europe&Latam.

'NAO' avala as novas materias

Ao finalizar a presentación, Juan Francisco Fuentes realizou unha demostración sobre como opera a IA a través dunha versión dixital do robot 'NAO', ao que preguntou sobre os beneficios de introducir a intelixencia artificial na educación.

"É moi importante. É unha das áreas de tecnoloxía que máis está a avanzar e máis impacto ten na nosa vida cotiá", respondeu o robot, que tamén afirmou que permitirá que os alumnos estean "mellor preparados para afrontar desafíos futuros".

Aínda que para algúns estudantes pode haber "conceptos difíciles de aprender ao principio", 'NAO' dixo que a idea destas dúas novas materias será "presentar conceptos de maneira clara, accesible e educativa".