Do éxito exportador á defensa comercial: hora de actuar, por María Bastida

A política arancelaria anunciada polos Estados Unidos volve situar en primeiro plano a fraxilidade inherente das economías abertas nun contexto internacional cada vez máis incerto. A decisión da Xunta de Galicia de convocar ás principais agrupacións industriais sectoriais e coordinar posicións co Goberno central representa un paso institucional adecuado para afrontar un contexto comercial especialmente complexo.

A economía galega construíu, nas últimas dúas décadas, un patrón de crecemento que descansa na internacionalización de sectores estratéxicos como o alimentario (especialmente o conserveiro), a automoción, o naval ou o téxtil. Este modelo permitiu diversificar riscos internos, aumentar a competitividade empresarial e consolidar unha base exportadora sólida. Con todo, tamén incrementou a súa exposición a shocks externos, como os derivados de decisións unilaterais de política comercial por parte de actores globais.

Neste contexto, o proteccionismo funciona como unha disrupción exóxena que altera os prezos relativos, distorsiona os fluxos comerciais e penaliza sectores que xa operan en mercados altamente competitivos. Os aranceis supoñen, na práctica, unha transferencia de rendas desde o produtor-exportador cara ao consumidor-importador ou, directamente, unha exclusión do mercado se o diferencial de custos non pode ser absorbido. Para rexións como Galicia, isto tradúcese en menor facturación, perda de marxes e, en casos extremos, risco de deslocalización ou peche.

O desexable agora é que esta conxuntura sirva tamén como catalizador para revisar e reforzar a estratexia de internacionalización galega. Unha estratexia que demostrou eficacia en termos de volume exportador, pero que necesita gañar en resiliencia, diversificación de destinos e capacidade de anticipación. As respostas non poden limitarse a escoitar e coordinar; deben complementarse con medidas técnicas: identificación de produtos sensibles, avaliación de impactos sectoriais, apoio financeiro específico e presión diplomática efectiva.

O propio deseño da reunión convocada pola conselleira de Economía e Industria, María Jesús Lorenzana reforza esta lectura. A participación do conselleiro de Facenda e Administración Pública, Miguel Corgos, xunto cos titulares de Medio Rural e de Mar, indica que a Xunta entende o problema non só como unha cuestión de comercio exterior, senón como unha disrupción transversal con implicacións orzamentarias, sectoriais e territoriais. O foco en sectores agroalimentarios e pesqueiros, altamente expostos aos novos aranceis, suxire unha preocupación fundada polos efectos en toda a cadea de valor produtiva, desde a produción primaria ata a exportación transformada.

Ademais, a política comercial é competencia da Unión Europea, e será alí onde se deban activar contramedidas ou mecanismos compensatorios. Galicia, como parte da engrenaxe exportadora español, necesita posicionarse cunha proposta clara e fundamentada en datos. A economía rexional non pode converterse en dano colateral de disputas comerciais globais.

O actual episodio non é un caso illado, senón un síntoma dunha tendencia cara ao enfraquecemento da orde comercial multilateral e o auxe de instrumentos proteccionistas como panca de presión internacional. A resposta debe ser técnica, firme e articulada. Galicia demostrou capacidade para competir no exterior; agora debe demostrar tamén capacidade para protexer os seus intereses nunha contorna global que xa non garante regras estables.