Medio Ambiente prevé aprobar en 2025 a lei do clima e prioriza o saneamento das rías

A conselleira de Medio Ambiente, Ánxeles Vázquez, anunciou que a Xunta prevé aprobar en 2025 a lei do clima de Galicia, e sacará a consulta pública este mes de novembro as directrices de ordenación do litoral.

Vázquez anunciou un "ambicioso calendario lexislativo", e na súa comparecencia sinalou que as medidas da súa Consellería irán parellas a un “marco xurídico” importante xa que a previsión é aprobar ao longo do próximo ano, a lei do clima -cun novo Observatorio de saúde e clima, para recompilar datos sobre a incidencia que ten o cambio climático no benestar das persoas- e a Lei Ambiental Simplificada.

Asegurou que 2025 será un ano clave para que Galicia asuma o autogoberno pleno sobre a súa franxa costeira, xa que a Xunta impulsará o desenvolvemento e aplicación efectiva da Lei de ordenación e xestión integrada do litoral, unha vez recibido o aval do Constitucional e iniciada a negociación dos traspasos pendentes.

Proximamente destinarase medio millón de euros a empezar a asumir esa xestión e a crear os órganos de consulta e instrumentos de planificación neste campo, como as Directrices de ordenación do litoral, que xa sairán a consulta pública en novembro.

Foron dúas cuestións que deu a coñecer Vázquez durante a súa presentación en comisión parlamentaria das contas do departamento autonómico para o ano que vén, as que máis crecen entre as consellerías, un 10 %, ata chegar case aos 490 millóns de euros.

Na súa intervención, Vázquez tamén fixo referencia á colaboración público-privada e sinalou que a Dirección Xeral de Enerxías Renovables e Cambio Climático dedicará case 2 millóns a apoiar economicamente ás empresas e entidades da Alianza galega polo clima para poñer en marcha proxectos colaborativos.

Con tal fin crearase unha "imaxe facilmente recoñecible" que axude a identificar aquelas melloras e obras no medio natural financiadas nos concellos con cargo ao canon eólico e que se reparten a través do Fondo de Compensación Ambiental da Xunta.

Respecto diso, Vázquez reprochou novamente a situación de bloqueo que afecta o sector eólico en Galicia e que condiciona o cumprimento dos obxectivos fixados pola UE en materia de descarbonización, garantía do abastecemento e loita contra o cambio climático.

Nesta liña, tamén sinalou os grupos da oposición dos que dixo que parece que queren “eólica sen muíños; hidráulica sen auga ou bolsas de papel sen celulosa” xa que mentres “Europa di simplificación vostedes din ameaza ao medio”.

En materia de auga, a conselleira insistiu na necesidade de facer un uso eficiente deste recurso á vez que se reduza a pegada hídrica na comunidade mediante investimentos nas redes de saneamento, depuración e abastecemento, así como no apoio aos concellos.

Tamén apuntou ao deseño de mapas de riscos climáticos ou a creación de corredores verdes para reducir os desbordamentos.

Saneamento das rías

De feito, Ángeles Vázquez anunciou que o Executivo galego poñerá en marcha o próximo ano o Plan integrado para o saneamento das rías cun investimento de 70 millóns de euros en 2025 e que prevé actuacións en zonas como Baiona, Pontevedra, Arousa, A Costa da Morte, Ferrol e Burela.

O plan, que chegará tamén a 2026, conta cun orzamento total de 170 millóns de euros.

Ao tempo, impulsaranse incentivos e beneficios fiscais aos concellos e buscarase a colaboración cos municipios para a mellora das contornas fluviais cun orzamento dun millón e crearase unha Escola da auga, cun orzamento de 100.000 euros para a formación de ao redor da metade dos técnicos e persoal municipal dedicado á xestión da auga.

Tamén se aspira a mellorar na protección do territorio, para o que a Dirección Xeral de Patrimonio Natural conta cun orzamento de preto de 50 millóns de euros co reto de ampliar as zonas protexidas ata o 50 % do territorio fronte ao 42 % actual.

Tamén en 2025 presentarase a candidatura da oitava reserva de biosfera da comunidade, que terá como núcleo central o Parque Nacional marítimo-terrestre das Illas Atlánticas de Galicia -aínda que estenderá a súa área de influencia desde Porto do Son ata Baiona-.

Respecto a camiñar cara a unha economía circular, defendeu a achega da Xunta aos concellos no cumprimento dos obxectivos en materia de residuos establecidos pola Unión Europea con 12 millóns para axudas na recollida separada de biorresiduos, aceites e téxtiles.

Na mesma liña avanzarase na creación dun hub téxtil que comezará coa construción, nas instalacións de Sogama, en Cerceda, da primeira planta pública de clasificación deste tipo de refugallos da comunidade, que contará cun orzamento de 10,2 millóns.

Críticas da oposición

Os grupos da oposición acusaron á conselleira de non ser realista e tentar dar conta dunha xestión que logo non leva a cabo.

O deputado do BNG Luis Bará recriminou á conselleira que na súa comparecencia “siga na retórica hiperbólica triunfalista que a caracteriza pero que choca coa realidade” xa que a pesar do seu discurso “'happy flower'” os datos evidencian que Galicia é unha “das comunidades con peor calidade de vida”.

O nacionalista acusou a Vázquez de tentar tapar que a súa consellería foi “desvalorizada” con “maquillaxe verde” sen medidas reais porque é “todo fachada e debaixo non hai nada” xa que, ademais, externalizan a maioría dos proxectos e a xestión dos mesmos con “novos chiringuitos”.

A parlamentaria do PSdeG Paloma Castro expuxo que as contas deste departamento “son outra oportunidade perdida” polo que esta Consellería podería chamarse “contra o medio ambiente, debido ao incumprimento reiterado que fai das directrices propias, estatais e europeas”.

A socialista acusou a Xunta de non aproveitar a oportunidade que abren os fondos europeos para protexer o medio ambiente “mentres España lidera a loita contra o cambio climático”.

O deputado de Democracia Ourensana, único integrante do grupo mixto, Armando Ojea, puxo en dúbida os anuncios realizados por Vázquez e asegurou que “gran parte da súa intervención soou a conto” cun “relato de boas intencións e brindes ao sol” e que ademais tampouco atenden como, ao seu parecer deberían, á provincia de Ourense.