No só vai de diplomacia, por María Bastida

A recente crise diplomática entre A Arxentina e España xerou un ambiente de incerteza e preocupación entre as empresas e economistas de ambos os países. A relación comercial entre A Arxentina e España é fundamental tanto na súa vertente bilateral como no seu papel de ligazón entre Europa e América Latina. A retirada definitiva da embaixadora española en Bos Aires agrava aínda máis a posibilidade de novos investimentos, xerando dúbidas sobre a estabilidade e seguridade xurídica necesarias para estes investimentos. Este ambiente de inseguridade pode desincentivar futuros investimentos e provocar unha reavaliación dos compromisos existentes. Ademais, este tipo de conflitos impacta principalmente na dimensión política: desmotivan os países para profundar os seus vínculos, dificultan a firma de acordos político-comerciais e obstaculizan a creación de tratados de libre comercio.

En 2022, A  Arxentina exportou bens a España por valor de 2.200 millóns de dólares, principalmente en produtos agrícolas, carne bovina, viño e produtos pesqueiros. Doutra banda, España exportou á Arxentina bens por aproximadamente 1.200 millóns de dólares, incluída maquinaria, produtos químicos, vehículos e tecnoloxía. España é o segundo maior investidor estranxeiro na Arxentina, despois dos Estados Unidos. Igualmente, é o segundo país en importancia como destino das exportacións arxentinas cara a Europa, detrás de Países Baixos e por diante de Italia, Polonia e Alemaña. Con todo, o investimento máis vulnerable é o investimento neto, que representa o diñeiro novo que entra no país para xerar novos proxectos ou expandir os existentes. Un parámetro utilizado xeralmente para aumentar a capacidade de produción das empresas.

O rexeitamento das declaracións de Milei por parte de líderes empresariais españois como Antonio Garamendi, presidente da Confederación Española de Organizacións Empresariais (CEOE), subliña a gravidade do conflito. España ten importantes investimentos na Arxentina, abarcando diversos sectores clave. A principios deste ano, había 117 multinacionais españolas operando na Arxentina, segundo datos do ICEX. Empresas como Repsol e Telefónica investiron miles de millóns de dólares en exploración e produción de hidrocarburos e en infraestruturas de telecomunicacións, respectivamente. Ademais, bancos como Santander e BBVA teñen activos por valor de 3.000 millóns de dólares no país, mantendo un dinamismo comercial a pesar da hiperinflación e outros retos económicos. Igualmente, outras empresas como Iberia poderían ver afectadas as súas operacións. O turismo, un sector especialmente sensible ás tensións diplomáticas, podería experimentar unha diminución se o conflito se prolonga, afectando os ingresos das aeroliñas e o fluxo de turistas entre ambos os países. Segundo os últimos datos do INE, o ano pasado preto de 572.000 arxentinos visitaron España, cun impacto de ao redor de 2.000 millóns de euros.

A situación con Israel podería anticipar consecuencias similares. O comercio bilateral podería verse afectado, xa que ambos os países intercambian desde maquinaria ata tecnoloxía avanzada. As tensións tamén poderían levar a unha diminución ou retirada de investimentos españois en sectores importantes en Israel, como a tecnoloxía e a infraestrutura. Ademais, un conflito obstaculizaría as colaboracións en investigación e desenvolvemento, afectando o avance tecnolóxico e a innovación en España. O turismo entre os dous países tamén se vería afectado, impactando nas industrias turísticas que conectan ambos os destinos. Finalmente, a imaxe internacional de España podería sufrir, afectando potencialmente as súas relacións máis amplas a nivel global. Resolver estas tensións de maneira diplomática sería crucial para minimizar os impactos económicos negativos e manter a estabilidade.

Neste contexto, é fundamental que teñamos presente que os políticos deben facilitar as relacións, non complicalas. A diplomacia debe prevalecer para garantir que as relacións comerciais e económicas entre os países sigan sendo fortes e beneficiosas para os países implicados. É necesario retomar o camiño da cooperación e o desenvolvemento conxunto, afastándose de conflitos que só benefician a quen busca distraer a atención doutros problemas. Salvo que tamén neste contexto se pretenda levantar muros.