O Constitucional desestima o recurso da Xunta sobre as herdanzas en vida

O Tribunal Constitucional  desestimou o recurso exposto pola Xunta contra a tributación directa no IRPF das transmisións patrimoniais coñecidas como herdanzas en vida, segundo unha sentenza divulgada este mércores.

Reunido en sesión plenaria, acordou desestimar o recurso da Xunta sobre eses pactos sucesorios en virtude dos cales unha persoa, o "apartante", entrega bens en vida a un dos seus herdeiros, ou "apartado", a cambio de non herdalo no futuro. A Xunta considerou que se trataba dunha figura asimilable a unha transmisión mortis ou "plusvalía do morto", que non debe estar suxeita a gravame, e non unha ganancia patrimonial suxeita ao IRPF.

O recurso foi presentado tras a aprobación dunha lexislación estatal do xullo de 2021 sobre medidas de prevención e loita contra a fraude fiscal, que establecía como plusvalía os pactos ou contratos sucesorios a tributar cando o ben recibido se transmita antes do transcurso de cinco anos ou do falecemento do "apartante", se é anterior ao devandito prazo.

A Xunta considerou que esa lexislación xeraba unha dobre imposición e supoñía tratar de forma desigual as transmisións en función do tempo transcorrido ou de se o causante faleceu ou non, o que vulneraría o principio de igualdade, ademais de incorrer na retroactividade.

O Constitucional considera na sentenza que non hai dobre imposición porque a capacidade económica que tributa no IRPF é distinta da gravada no imposto sobre sucesións e doazóns. Ademais, respecto ao trato dispar coas herdanzas típicas, e subliña que os pactos ou contratos sucesorios teñen efectos no presente e que o lexislador pode ter en conta para non aplicar o mesmo tratamento fiscal que ás transmisións por falecemento.

Tamén descarta que se trata dunha aplicación retroactiva xa que apunta nun comunicado que "a renda derivada da transmisión do ben recibido polo 'apartamento' xérase cando se allea e debe tributar segundo a normativa actualmente vixente, non a existente cando se adquiriu".

Voto particular

Dous maxistrados, Enrique Arnaldo e Concepción Espejel, expresaron o seu voto particular discrepante da sentenza ao considerar que o recurso debeu de ser estimado, porque a nova lexislación "establece discriminacións arbitrarias entre contribuíntes entre os que non media ningunha razón obxectiva de diferenciación", e alegaron que non contén unha "finalidade obxectiva e razoable que lexitime o trato desigual de situacións iguais", engade a nota.