Os países da UE dan o paso para rebaixar a protección do lobo, co voto en contra de España

Os países da Unión Europea apoiaron este mércores a iniciativa para rebaixar o status de protección do lobo, de "estritamente protexido" a unicamente "protexido", en liña coa proposta que expuxo a Comisión Europea o ano pasado.

Unha maioría de estados membros mostrouse a favor deste cambio nunha reunión a nivel de embaixadores en que España e Irlanda se opuxeron á proposta, mentres que Eslovenia, Chipre, Malta e Bélxica abstivéronse. Os ministros aínda deben dar o seu visto e prace, previsiblemente na súa reunión deste xoves.

"Adaptar o status de protección será un paso importante para atallar os retos que expón o incremento das poboacións de lobos mentres mantemos o obxectivo xeral de lograr e manter un estado de conservación favorable para a especie", celebrou nunha conferencia de prensa un portavoz da Comisión Europea. 

A modificación supón un paso previo para que Bruxelas poida expor unha revisión das regras comunitarias que afectan á xestión desta especie.

Un dos países con máis peso á hora de inclinar a balanza cara á rebaixa da protección do lobo foi Alemaña, que defende a "coexistencia dos lobos e o gando".

Unha vez este voto sexa oficial a nivel de ministros, Bruxelas presentará esta iniciativa ante o Comité Permanente do Convenio de Berna do Consello de Europa, o foro internacional no que eventualmente se decidiría a rebaixa do status de protección do lobo. A presentación debe presentares polo menos 60 días antes da reunión, prevista para a semana do 2 de decembro, polo que debería remitir a emenda antes do venres 27 de setembro. 

Na presentación oral da Comisión nesa reunión, o Executivo sosterá que o cambio de status refírese "ao lobo e só o lobo", para evitar abrir a "caixa de Pandora" doutros animais sobre os que existe debate, como os osos ou o castor.

Se isto sucede, a Comisión Europea terá que expor unha modificación sobre a directiva europea sobre Hábitats que, posteriormente, tería que ser adoptada tanto polo Parlamento Europeo como polos gobernos da UE.

Esta modificación alteraría "unicamente" o status de conservación do lobo e non doutras especies, segundo subliñou o portavoz comunitario fronte ás acusacións de diversas ONG, que xa antes do voto deste mércores pediran que non se rebaixase a protección deste animal.

Nunha carta asinada por máis de 300 organizacións civís, entre elas WWF, BirdLife ou a Oficina Europea de Medio (EEB), defenderon que o lobo debe seguir baixo unha protección "estrita" de acordo con as probas científicas actuais, posto que as súas poboacións están aínda "lonxe" de ser "boas e viables" a pesar da "notable recuperación" observada.

Fronte a isto, Bruxelas sostén que a súa proposta "baséase nunha análise profunda" da situación actual e dos datos obtidos, así como dos informes que evidencian "conflitos crecentes" do lobo con "actividades humanas". "Esta realidade que cambiou sobre o terreo xustifica a proposta", argumentou o portavoz.

A Comisión Europea presentou a súa proposta o 20 de decembro de 2023 co obxectivo de poder "flexibilizar" as normas de xestión desta especie fronte ao aumento de ataques a gando e conflito con comunidades locais en distintos puntos de Europa.

A propia presidenta da Comisión Europea, Ursula von der Leyen, anunciou xa en novembro de 2022 a súa intención de encargar aos servizos comunitarios unha "análise en profundidade" sobre o impacto da recuperación do lobo nos campos da UE.

A toma de posición da política alemá produciuse pouco despois de que, segundo relatou máis tarde a prensa do seu país, un lobo matase un poni da súa propiedade.

Gandeiros e cazadores aplauden a decisión

O sector gandeiro español valorou o apoio dos países da Unión Europea á iniciativa da Comisión para rebaixar o status de protección do lobo, pero lamentaron que España estea en contra.

O responsable de Asaja en Bruxelas, José María Castela, dixo que esta decisión supón "un paso adiante e correcto" pois, con iso, ratifícase a posición da Comisión Europea (CE).

Con todo, advertiu de que agora son os propios países os que deciden se aplicar este cambio ou non e que, no caso de España, a negativa por apoialo supón "unha nova puñalada" ao sector por parte da ministra para a Transición Ecolóxica e para o Reto Demográfico, Teresa Ribera.

Para Castela, a medida "dá unha base legal" ao sector aínda que a posibilidade de aplicala ou non supón que "se poida crear unha deslealdade tremenda" entre zonas fronteirizas de países con distintas políticas respecto diso.

O portavoz do sector de Lobo e Gandería Extensiva de COAG, Gaspar Anabitarte, ve "moi positivo" rebaixar o nivel de protección do cánido.

Ademais, isto constata que as "medidas de protección tiveron éxito" xa que "agora hai presenza deste animal na maioría de países mentres antes estaba desaparecido".

Así mesmo, lamentou que a Unión Europea "non obrigue" a adoptar accións concretas aos países e que sexa, "simplemente, unha medida xeral".

Fontes de UPA indicaron a Efeagro que ven unha "boa noticia" esta decisión dos países da UE porque se trata de adaptar o nivel de protección do lobo "á realidade da especie" e conseguir a súa convivencia coa gandería.

En España, segundo UPA, o cánido está a expandirse "desde hai moitos anos" e é algo que din "os científicos e os gandeiros, que o sufrimos en nosas propias carnes".

As mesmas fontes cren que o feito de que España votase en contra débese a unha "teimosía" do Ministerio para a Transición Ecolóxica e "é unha pena" que este Departamento "non recapacite".

Pola súa banda, o presidente da Asociación Nacional de Gandeiros e Gandeiras en Extensivo (Anggex), Felipe Molina, sinalou que están "a favor de manter todas as especies animais na natureza, pero mantendo un equilibrio" ecosistémico.

Informou de que hai socios na asociación que sofren os ataques de lobo no seu gando no terzo norte peninsular e, "por tanto, nalgúns sitios débense cambiar os criterios de protección, polo menos puntualmente".

"Danse casos onde se repiten ataques e, aí, son as distintas administracións autonómicas as que se deben de ocupar do control dalgúns lobos reincidentes, mellor que deixalo en mans de cazadores", apuntou.

Desde a Federación Española de Cazadores, valoraron a decisión de Bruxelas pero lamentaron que España "fose o único país que, con poboación estable de lobos, votase en contra, albergando ademais a maior poboación do cánido en Europa".

"A pesar do voto negativo do Goberno de España, que non escoitou os requirimentos de gandeiros e cazadores, ábrese un novo escenario para a xestión do lobo que implica a modificación dos Directiva Hábitats", apuntaron.