Amnistía Internacional eleva a máis de 100 as vítimas do masacre do 24X en Melilla

Amnistía Internacional (AI) elevou a máis de 100 as vítimas mortais que podería cobrar o masacre do 24 de xuño de 2022 na fronteira entre España e Marrocos en Melilla, unha cifra que case quintuplica a que oficialmente deron as autoridades do país veciño e que diferentes ONG sempre cuestionaron.

A piques de facer un ano dos feitos, AI lamenta que “non se abriu ningunha investigación adecuada sobre as denuncias de crimes de dereito internacional que se cometeron a ambos os dous lados da fronteira” a pesar de que, segundo asegura, “ocorreron claramente baixo xurisdición española” por estar os valos e os postos fronteirizos no seu territorio.

A organización defende que iso supón “unha obrigación de investigar todas as actuacións que alí ocorreron”, pero neste ano transcorrido “ningún funcionario, marroquí ou español, compareceu ante a xustiza polas violacións de dereitos que provocaron a morte, a desaparición e feridas de tantas persoas”.

Esta entidade eleva a máis de 100 os falecidos o 24X, fronte aos 23 recoñecidos oficialmente por Marrocos, baseándose en testemuños de sobreviventes que apuntan a que houbo persoas que morreron no traslado en autobús desde a fronteira cara ao sur do país “sen recibir ningún tipo de asistencia médica a pesar da gravidade das lesións”.

En total, segundo os seus datos, ao redor de medio milleiro dos migrantes que tentaron acceder a Melilla foron trasladadas “á forza” a “zonas remotas de Marrocos”, situadas a máis de mil quilómetros da fronteira, “onde as desposuíron das súas posesións e abandonáronas ao bordo da estrada sen atención médica”.

“Estamos ante unha cifra descomunal que fala por si soa do sufrimento padecido por esas persoas na fronteira”, apunta AI.

Pon o foco nos máis de 80 desaparecidos tras o intento de entrada a Melilla, sobre os que teme que “moitos deles poderían falecer” porque os seus familiares non coñecen o seu paradoiro.

Neste sentido, a ONG denuncia publicamente que “as autoridades marroquís obstaculizaron as iniciativas de procura das persoas desaparecidas e falecidas”, denegando visados aos familiares para que poidan ir recoñecer os corpos, a maioría dos cales seguen no depósito de cadáveres de Nador un ano despois.

“As autoridades marroquís declararon que non enterrarán os cadáveres sen identificación, pero tampouco facilitan a identificación dos corpos”, apunta AI para denunciar que non se están dando avances na vía aberta polo Ministerio sudanés de Asuntos Exteriores hai tres meses para que os familiares enviasen mostras de ADN a Marrocos.

A iso únese o “absoluto desamparo” en que se atopan as familias das vítimas, ás que nin España nin Marrocos ofreceron ningunha indemnización nin axuda para coñecer o posible paradoiro dos migrantes que continúan desaparecidos un ano despois do masacre na fronteira melillense, agora blindada, do mesmo xeito que a de Ceuta.

Así, as fronteiras terrestres das dúas cidades autónomas “non ofrecen ningunha posibilidade de acceder aos postos para solicitar asilo”, segundo AI, que insiste en que se está dando “unha práctica de racismo institucionalizado” porque esta situación sófrena, sobre todo, persoas de orixe subsahariana.

E iso a pesar do alto índice de recoñecemento de protección internacional e de resolucións favorables de solicitudes de asilo en 2022 a nivel estatal de persoas procedentes de países como Burkina Faso (99 %), Malí (96 %) ou O Sudán (92 %), país este último do que procedían a maioría das vítimas do 24-J.

AI baséase nestes datos para considerar demostrado que, “a pesar de que se lles impide chegar aos postos fronteirizos, aquelas que logran cruzar a fronteira, si son persoas merecedoras de protección internacional”.

A pesar diso, “a situación de dereitos humanos para moitas destas persoas migrantes que quedaron atrapadas en Marrocos deteriorouse”, como evidencian os testemuños aos que accedeu AI, que apuntan a que moitos tentaron saír dese país cara ao sur, ou volver a Libia, Tunes ou Alxeria #ante o risco de ser multados, ameazados ou encarcerados se os atopa a policía marroquí.

En concreto, AI faise eco da versión da Asociación Marroquí de Dereitos Humanos (AMDH), que apunta a que aínda se atopan detidas 87 persoas en Nador e outros cárceres do país e non hai información pública sobre os juicos a estas persoas nin sobre o paradoiro do resto de persoas que foron trasladadas.

Así mesmo, asegura que neste ano transcorrido “a impunidade e o escurantismo perpetuáronse” ante a ausencia de investigacións de ambos os países, que “parecen poñerse de acordo para ocultar o que realmente ocorreu aquel día e render contas” e que no seu cume de marzo de 2023 “mantiveron a súa falta de transparencia en relación cos seus acordos para o control migratorio”.

Ante as próximas eleccións xerais, que terán lugar un mes despois do primeiro aniversario do 23X, AI pediu aos partidos que concorren que “Ceuta e Melilla deixen de ser lugares onde é practicamente imposible pedir asilo, e onde se aplica unha lexislación excepcional á marxe das obrigacións internacionais contraídas por España”.

Deste xeito, a ONG refírese á entrega de España a Marrocos de, polo menos, 470 migrantes o 24X, cuestión que centrou a investigación do Defensor do Pobo, unhas “devolucións en quente” sobre as que AI pide ante as próximas eleccións xerais un compromiso político para poñerlles fin mediante unha reforma lexislativa.