Así é a nova normativa de residuos de envases aprobada polo Goberno

España culminou a adaptación da súa normativa de residuos de envases, coa aprobación dun real decreto do Goberno, este martes, que obriga a reducir as botellas de plástico dun só uso, fomentar a venda a granel de alimentos ou aumentar os envases reutilizables para impulsar a economía circular.

1. Que se aprobou?

Tras a aprobación da lei de residuos e chans contaminados, que entrou en vigor en abril de 2022, o Consello de Ministros deu luz verde ao real decreto de envases e residuos de envases para o seu desenvolvemento, que pon o broche final a un marco regulatorio adaptado a un novo modelo económico e ambiental en liña coas esixencias da UE.

 

 

2. Que establece o real decreto?

A iniciativa marca obxectivos e medidas concretas para envasadores, distribución, posuidores e administracións.

Fíxanse obxectivos como unha redución para 2030 do 20 por cento das botellas de plástico dun só uso respecto aos niveis de 2022.
 

Venda a granel

Así mesmo, o fomento da venda a granel de alimentos, especialmente naqueles casos nos que o envase non achegue valor engadido ao produto.

Entre as súas novidades, desenvólvese o réxime de responsabilidade ampliada do produtor para que os produtores afectados asuman o custo total da xestión dos residuos de envases.
 

Sen embalaxe

Recóllese que os comercios retallistas de alimentación cuxa superficie sexa igual ou maior a 400 metros cadrados destinarán polo menos o 20 % da súa área de vendas á oferta de produtos presentados sen embalaxe primaria, incluída a venda a granel ou mediante envases reutilizables.

 

 

Prioridade á reutilización

Ademais os comercios retallistas de alimentación que vendan a granel alimentos e bebidas deberán aceptar o uso de recipientes reutilizables por parte dos consumidores.

Fomentaranse os materiais a partir de residuos de envases reciclados e establécense porcentaxes recomendadas de plástico reciclado para 2025 e 2030, que serán obrigatorios no caso das botellas de plástico dun só uso.

Prohíbese o marcado de envases coas palabras "respectuoso co medioambiente" ou outra equivalente que poida inducir ao seu abandono na contorna.

Establecerase unha bonificación para o produtor cando o produto cumpra criterios de eficiencia, ou unha penalización cando incumpra estes criterios.

3. Que opinan os xestores de residuos?

"Cremos que este real decreto é un dos fitos normativos máis importantes sobre circularidade de residuos do último cuarto de século no noso país", asegurou Ecoembes.

"O noso total apoio aos obxectivos nesta norma, que convive cun desafío evidente", o da súa implementación e cumprimento, que esixirá ás autoridades públicas unha vixilancia que garanta que todos, sen excepción, cumpran coa súa obrigación.

Desde Ecoembes aplauden "a ambición da norma que cristaliza nun principio que levamos anos defendendo: o mellor residuo é o que non se produce".

 

 

4. Cal foi a reacción dos grupos ambientais?

Aínda que o texto inicial do real decreto suscitou críticas entre as organizacións ecoloxistas e partidos verdes, os últimos cambios do Ministerio para a Transición Ecolóxica (Miteco) evitaron os posibles intentos de rebaixar a ambición da lei, explicou "satisfeito" o coordinador de Alianza Verde, Juantxo López de Uralde.

Por unha banda, o ministerio "deu marcha atrás" na eliminación da prohibición dos ftalatos, unhas substancias tóxicas con impacto en certos tipos de cancro.

Doutra banda, darase unha solución positiva ás presións de Ecoembes, ao que os ecoloxistas acusaron de monopolizar a xestión dos residuos, fronte ao denominado sistema de depósito para latas, botellas e bricks.

Segundo explicou o secretario de Estado de Medio Ambiente, Hugo Morán, "o real decreto non implanta o sistema de depósito e retorno, pero si o converte en ferramenta para decidir se se acaba adoptando a iniciativa na medida en que non se alcancen os obxectivos".

"Entendemos que o primeiro obxectivo é a transparencia e a fiabilidade dos datos, e por iso establécese un rexistro nacional".

5. En que consistirá o imposto ao plástico?

O imposto aos envases de plástico non reutilizable é outra das medidas recollidas dentro da nova lei de residuos e chans contaminados pero non especificamente neste real decreto, aínda que está a dar moito que falar, porque recaerá sobre case toda a industria.

O tributo, que se aplicará desde o próximo 1 de xaneiro, aplicarase a botes de droguería, de champú, xel; envases de deterxente, botellas, envoltorios de almacenaxe para o transporte de latas de bebidas, plásticos con burbullas para protexer obxectos....

Contra este imposto manifestouse a industria tras argumentar que prexudicará as empresas, moi castigadas xa cos altos tipos de interese, pero tamén ás familias, que verán repercutido o custo da medida na cesta da compra.