O ecosistema ciberseguro galego, por María Bastida

A Facultade de Ciencias Económicas e Empresariais convértese no epicentro do estudo da ciberseguridade en Galicia, un ámbito que, contrariamente ao que se adoita pensar, transcende con moito a dimensión tecnolóxica. Como dixo Gene Spafford, un sistema completamente seguro sería aquel que está apagado, pechado nun bloque de formigón e vixiado por gardas armados, o que indica que seguridade absoluta é unha quimera. Por outra banda, estamos perante un campo complexo e multidisciplinar, onde o coñecemento técnico debe acompañarse dunha comprensión profunda dos impactos sociais, económicos e xurídicos. Ademais, todo esforzo económico dirixido a medidas de seguridade é en balde se se descoida o elo máis débil da protección: as persoas que usan e administran os sistemas. A Cátedra de Economía da Ciberseguridade USC-INCIBE e o proxecto CIBER-ECO, que se presentan este venres, recollen todas estas inquietudes, promovendo unha cultura de seguridade que apodere os individuos e fortaleza a confianza na contorna dixital. Enfócanse, por tanto, en dar visibilidade á importancia das persoas para a ciberseguridade e da ciberseguridade para as persoas, resaltando ademais a súa relevancia no ámbito económico e empresarial.

O principal obxectivo desta cátedra é crear un ecosistema ciberseguro, sostible e escalable a nivel nacional. Baseada en principios de universalidade, sustentabilidade, cooperación, innovación e regulación, esta iniciativa pretende democratizar a ciberseguridade, facendo accesibles o coñecemento e as ferramentas necesarias para unha contorna dixital segura a toda a sociedade. Esta democratización implica que cidadáns e empresas poidan desenvolver a súa faceta dixital de maneira consciente e responsable, sen temor e con garantías.

Entre as liñas de traballo máis destacadas atópase o Observatorio en liña de Ciberdelincuencia e Seguridade. Este proxecto utilizará ferramentas avanzadas de intelixencia artificial e procesamento de linguaxe natural para monitorizar e analizar contidos relacionados coa ciberseguridade en redes sociais e outros medios dixitais. Con esta iniciativa preténdese avaliar a credibilidade da información, o seu impacto real e a polaridade dos contidos, brindando unha visión clara e precisa sobre a percepción pública da ciberseguridade.

Outra liña fundamental da cátedra é a investigación e transferencia orientada ao sector empresarial. Este enfoque estudará a ciberseguridade desde unha perspectiva económica, avaliando o custo dos ciberataques, o rendemento dos investimentos en ciberseguridade e a xestión de riscos cibernéticos. Ademais, realizaranse informes para as administracións públicas co fin de propoñer melloras nas políticas de ciberseguridade. Esta cátedra actuará tamén como foro de discusión entre o ámbito académico, profesionais do sector e empresas, promovendo o intercambio de coñecementos e mellores prácticas. Tampouco se esquece a formación especializada, outro dos piares desta cátedra. Levarán a cabo seminarios, cursos de formación e encontros especializados para abordar a ciberseguridade desde unha perspectiva económica e xurídica, actividades que buscan formar e concienciar a sociedade sobre a importancia da ciberseguridade na contorna dixital actual.

Un compoñente esencial desta cátedra é a súa integración co proxecto estratéxico CIBER-ECO, que aborda a economía da ciberseguridade nun contexto de cambio climático. Este proxecto investiga como as ciberameazas se relacionan con crises políticas, eventos ambientais extremos e outras vulnerabilidades, e busca definir modelos preditivos para avaliar os impactos potenciais destes escenarios. Na súa segunda fase, CIBER-ECO centrarase no impacto económico da ciberseguridade en pequenos negocios e autónomos, analizando a súa conciencia e preparación ante riscos cibernéticos.

A creación desta cátedra e o seu vínculo con CIBER-ECO son de vital importancia nun mundo cada vez máis dixitalizado. Responden á necesidade de avanzar no coñecemento que permita a despregadura adecuada de recursos públicos e privados para crear unha contorna cibersegura. Non se trata só de tecnoloxía, senón de entender e abordar os impactos sociais, económicos e xurídicos da ciberseguridade dunha maneira multidisciplinar e holística. A confianza cidadá na contorna dixital é esencial para o progreso económico e social. Esta cátedra, ademais de estimular a xeración de tecnoloxía avanzada, actuará como un revulsivo en termos de educación e concienciación, promovendo a responsabilidade compartida entre expertos en tecnoloxía e usuarios. En definitiva, a Cátedra de Ciberseguridade USC-INCIBE e o proxecto CIBER-ECO representan un paso significativo cara á creación dun ecosistema dixital seguro e confiable, impulsando a investigación, a formación e a transferencia de coñecemento nunha área crítica para o desenvolvemento económico e social na era dixital.