O Plan Director de Automoción, por María Bastida

A Xunta de Galicia efectuou un movemento estratéxico decisivo coa aprobación do Plan Director de Automoción 2025-2027, unha clara aposta por fortalecer este sector fundamental da economía galega. O plan busca consolidar a industria nun contexto de transformación global, especialmente a través da mobilidade eléctrica e a dixitalización. Con todo, como en calquera estratexia de grande alcance, o seu éxito dependerá da capacidade para adaptarse aos cambios do mercado e dar resposta aos retos estruturais do sector.

Desde unha perspectiva económica e industrial, este plan parte de bases sólidas. Por unha banda, o sector da automoción representa o 14,8 % do emprego industrial galego, con máis de 200 empresas e unha facturación récord de 13.000 millóns de euros en 2023, o que xustifica a necesidade dunha folla de ruta clara. Por outra, a mobilidade eléctrica, eixo central da estratexia, é un cambio inminente impulsado pola regulación europea, e Galicia non pode quedar atrás. Neste sentido, a creación dun sistema de gobernanza que involucra distintos actores é un acerto, xa que permitirá un mellor control e seguimento do impacto das medidas. Ademais, a aposta pola descarbonización e dixitalización reforza a competitividade do sector a longo prazo. Se o plan se executa con rigor e logra consolidar un ecosistema industrial forte e tecnoloxicamente avanzado, Galicia podería situarse nunha posición estratéxica dentro do mapa da automoción europea.

Malia o acerto estratéxico do plan, hai varios factores que determinarán o seu verdadeiro impacto na competitividade do sector galego. En primeiro lugar, a dotación de 230 millóns de euros é un investimento considerable, pero no contexto da transformación global da automoción pode resultar insuficiente para xerar un cambio estrutural por si soa. Por iso, é clave que estes fondos non se perciban como unha solución total, senón como unha panca para atraer investimento privado e dinamizar o sector. Neste sentido, a Xunta debe garantir un uso altamente eficiente dos recursos, priorizando proxectos con maior impacto en innovación, desenvolvemento tecnolóxico e posicionamento internacional. Un control rigoroso do retorno de investimento e dos resultados será clave para evitar unha dispersión ineficaz dos fondos.

Por outra banda, a aposta pola mobilidade eléctrica aínda é incerta. Os altos custos de produción e a falta de infraestrutura de recarga seguen sendo obstáculos para a adopción masiva destes vehículos. Mentres Europa e Galicia incentivan esta tecnoloxía a través de subvencións, mercados como A China conseguiron producir coches eléctricos a prezos máis competitivos, o que representa unha presión importante sobre a industria europea. Para mitigar este risco, o plan debe incluír medidas de diversificación que reforcen a capacidade do sector para adaptarse a outros segmentos da mobilidade sostible, como o hidróxeno ou os combustibles sintéticos, se o mercado así o demanda no futuro. Ademais, gran parte do éxito do sector en Galicia depende de empresas como Stellantis, cuxo centro de decisións está fóra da comunidade. Isto supón un risco estrutural, xa que un eventual traslado de operacións podería afectar seriamente á industria local. Para reducir esta dependencia, é fundamental que a Xunta impulse un ecosistema industrial máis autónomo e diversificado, onde as empresas galegas desenvolvan tecnoloxía propia e teñan capacidade de competir en segmentos estratéxicos, máis aló da ensamblaxe de vehículos.

Por último, un dos maiores riscos deste tipo de plans é que as empresas se afagan a depender de axudas públicas en lugar de mellorar a súa competitividade por si mesmas. Os investimentos deben estar orientadas a crear unha contorna que atraia investimento privado e fomente o crecemento sostible das empresas, en lugar de converterse nun sistema de soporte financeiro que non impulse melloras estruturais.

Se a Xunta logra aliñar estes factores, Galicia podería converterse nun referente na mobilidade do futuro. O plan é un bo punto de partida, pero que o seu éxito dependerá dunha estratexia máis ambiciosa e proactiva.