Dous anos de García Ortiz como fiscal xeral: de suceder a Delgado a investigado polo Supremo

Álvaro García Ortiz converteuse no primeiro fiscal xeral Estado imputado polo Tribunal Supremo (TS), un feito inédito que supón o colofón a dous anos de mandato marcados pola polémica desde os seus inicios.

Primeiro cuestionado por chegar ao cargo como herdeiro de Dolores Delgado, despois sumáronse o veredicto de "non idóneo" do Consello Xeral do Poder Xudicial (CXPX) e varias sentenzas do Tribunal Supremo, que chegou a falar de "desvío de poder".

O primeiro fiscal imputado polo Supremo

Este mércores, García Ortiz converteuse no primeiro fiscal xeral imputado polo Supremo en democracia, por un delito de revelación de segredos ante a difusión de información sobre o procedemento por presunta fraude fiscal de Alberto González Amador, parella da presidenta da Comunidade de Madrid, Isabel Díaz Ayuso.

A súa proximidade a Dolores Delgado e o "non" do CXPX

García Ortiz chegou á cúspide da Fiscalía Xeral tras uns anos como fiscal xefe da Secretaría Técnica, aínda que a súa proximidade coa súa antecesora, a tamén exministra Dolores Delgado, fixo que fose obxecto de críticas políticas e da carreira fiscal desde antes do seu nomeamento.

O fiscal xeral recibiu entón o aval do Consello Xeral do Poder Xudicial, xa caducado, como establece a lei, algo que non ocorreu un ano despois, cando o Goberno volveu propoñelo tras as eleccións xerais. Por primeira vez, o CXPX, por un só voto de diferenza, decidiu que non era idóneo para o cargo. Tras iso, acusou o Consello de actuar como "un tribunal de honra".

Unha política de nomeamentos cuestionada

Se hai un asunto especialmente cuestionado na traxectoria de García Ortiz foi a súa política de nomeamentos, con frecuencia levada ao Tribunal Supremo por algunhas asociacións.

O alto tribunal revogou algúns dos seus nomeamentos máis polémicos, como o ascenso de Dolores Delgado á categoría de fiscal de Sala, a máxima da carreira, onde os maxistrados viron unha "desviación de poder"; ou a súa designación como fiscal de Sala de Memoria Democrática, cargo ao que a volveu a propoñer o fiscal xeral.

Nalgunha ocasión, desde a Fiscalía Xeral viuse algunha resolución xudicial do Supremo como "un claro ninguneo das funcións do Consello Fiscal".

O seu choque cos fiscais do procés pola amnistía

Uno dos choques máis mediáticos a nivel interno produciuse cos fiscais do procés, cando estes opuxéronse a acatar a orde de García Ortiz, de apoiar a amnistía para todos os delitos aos líderes independentistas cataláns, -eles deixaban fóra a malversación- por ser "improcedente" e "contraria ás leis".

Finalmente, a cúpula fiscal avalou pola mínima o criterio do fiscal xeral e como resultado, os catro fiscais apartáronse da causa.

O desgaste interno polo caso de Tsunami

Coa amnistía ás portas, a número dous do Ministerio Público pediu ao Supremo non investigar por terrorismo o expresidente catalán Carles Puigdemont na causa de Tsunami Democràtic, desatendendo a posición da cúpula fiscal e tras o cambio de criterio do fiscal do Supremo no seu informe inicial, un asunto que parte da carreira fiscal e dalgúns partidos achacaron a García Ortiz.

Semanas despois, a causa foi arquivada pero non foron poucos os fiscais que falaron entón dun desgaste interno innecesario.

Ministro 23 e unha reprobación no Senado

Na esfera política, a súa figura converteuse estes anos en diana de críticas cara ao Goberno, con alusións habituais a el como "ministro número 23" e frecuentes peticións de dimisión, que se repetiron este mércores.

O pasado maio foi reprobado polo Senado, coa maioría absoluta do PP.

As crispación da carreira polo lawfare

18 fiscais do Supremo arremeteron contra el por "ignorar deliberadamente" a demanda de amparo dos fiscais do procés, polas alusións ao lawfare (instrumentalización da xustiza) plasmadas no acordo PSOE-Junts.

Ademais, o CXPX advertiu da súa inacción ante a campaña de "ataques mendaces" contra eses mesmos fiscais, mostrándose mesmo "en sintonía" cos seus promotores. Pero el sempre dixo que defendeu o "traballo diario de todos os fiscais" fronte ás acusacións de lawfare.

Unha asociación recorre o seu nomeamento

En febreiro deste ano, a Asociación Profesional e Independente de Fiscais (APIF), moi crítica co seu labor, recorreu ante o Supremo a súa designación como fiscal xeral do Estado, ao considerar que a súa actuación e a súa "parcialidade" en favor do Goberno mostraban que o seu nomeamento non se axustaba á lei.

O tribunal aínda debe pronunciarse sobre este asunto.

A recusación frustrada contra catro maxistrados

Nun feito insólito, pediu a recusación de catro dos cinco maxistrados que teñen que resolver o recurso contra o seu nomeamento, pero o alto tribunal inadmitiu a trámite a súa petición non só por "a debilidade e escasa consistencia da causa de recusación" senón porque a súa formulación é "extemporánea".

A súa posición, aínda que lexítima, foi mal vista por unha banda da carreira.

Os choques co Consello Fiscal

O actual clima do Consello Fiscal defínese pola tensión e o enfrontamento que mantén con García Ortiz, con maioría das asociacións conservadoras que cuestionan a política de nomeamentos do fiscal xeral, ao que se lle acusa de favorecer á Unión Progresista de Fiscais, a asociación da que foi portavoz.

Outro enfrontamento veu polo non de García Ortiz a permitir que o Consello se pronunciase sobre a Amnistía.