Galicia será o mellor lugar da Península para observar a eclipse de Sol deste sábado

Galicia será o mellor lugar na Península Ibérica para presenciar a eclipse de Sol que se producirá na mañá deste sábado 29 de marzo, segundo certifican fontes especializadas. 

Neste lugar do noroeste peninsular, ata un 43 % do disco solar quedará oculto pola Luna, por encima de calquera outro punto de España e Portugal.

O fenómeno durará neste caso ao redor de dúas horas: empezará a poder verse sobre as 10:45 horas e terminará aproximadamente sobre as 12:40. O momento de maior ocultación alcanzarao na metade dese período, arredor das 11:40, segundo a información recollida polo Instituto Xeográfico Nacional (IGN).

O director do Observatorio Ramón María Aller, José Ángel Docobo, describe a eclipse solar como unha "mordida" da Lúa ao Sol, que se produce cando ambos os astros están en aliñación coa Terra. O fenómeno, que coincide sempre con Luna nova, pode observarse de forma parcial (como este sábado), anular ou total (como sucederá en agosto de 2026 e 2027).

O fenómeno empezará na costa dos Estados Unidos e terminará na parte occidental de Rusia. Será visible en diversos puntos do océano Atlántico, Groenlandia, parte do noroeste de África e case toda Europa.

A visión deste tipo de fenómenos está habitualmente condicionada tamén polas condicións meteorolóxicas do mesmo día. Neste caso, José Ángel Docobo prevé que a visibilidade será "practicamente igual" en toda Galicia, xa que só contémplase "algo de nebulosidade", aínda que é posible que roce unha "fronte débil".

O astrofísico Borja Tosar coincide en que a perceptibilidade será similar en todo o territorio, ao que contribúen as propias características desta eclipse. "O Sol vai estar alto no horizonte e vai ser pola mañá, entón con que simplemente o ceo estea despexado a eclipse vai ver desde calquera sitio", explica 

Nesta liña, o experto no campo indica que, ao producirse de día, "non se aplican os consellos típicos da astronomía, como escapar dos núcleos de poboación e buscar un ceo negro".

Iso si, "canto máis ao norte e máis ao oeste, mellor verase", como en cidades como A Coruña ou Ferrol. Con todo, "a diferenza cos peores sitios vai ser moi pequena, entón non vale a pena o desprazamento", sinala Tosar.

Os datos ofrecidos polo IGN constatan que a porcentaxe de ocultación do disco solar entre as capitais de provincia apenas variará: na Coruña alcanzará ata un 43 %; en Pontevedra, un 42 %, e en Lugo e Ourense, un 41 %.

Para Jose Ángel Docobo, esta eclipse será un "aperitivo" da sucesión de fitos astronómicos dos próximos anos. O 12 de agosto de 2026 terá lugar outro, que se verá como total en pártea norte e leste da Península Ibérica, polo que Galicia será de novo un miradoiro privilexiado. En agosto de 2027 repetirase o fenómeno; e un anular finalizará esta serie en xaneiro de 2028.

Maneiras de ver a eclipse solar

Os expertos consultados certifican que hai dúas formas para a observación directa da eclipse: utilizando lentes especiais para este fenómeno, que se poden adquirir en tendas especializadas ou Internet, ou empregando métodos astronómicos especializados de observación solar con filtros especiais. "Este segundo método non se recomenda facelo se non es un experto", aclara o astrofísico Borja Tosar.

As lentes, aptas para o seu uso xeral, deben estar homologadas pola Comunidade Europea para a observación solar (índice de opacidade 5 ou maior) e deben ser usadas seguindo as instrucións impresas nelas, ademais de estar en perfecto estado de conversación.

As recomendacións xerais de uso aconsellan non andar mentres se utilizan, senón que animan a estar preferiblemente sentado. Tampouco deben ser empregadas con aparellos ópticos, aínda que si poden superpoñerse ás lentes graduadas de uso habitual. A súa utilización máis segura será deixando intervalos entre os momentos de observación da eclipse.

Como unha alternativa ás lentes, Borja Tosar indica que existen formas de observación indirecta dunha eclipse, como a que aproveita o efecto 'pinhole'. Para iso, debemos realizar un buraco pequeno nunha cartolina e, a continuación, apuntar con ela cara ao Sol, xogando coa posición da lámina para que este deixe pasar un raio. Desta forma, na sombra que proxecta a cartolina verase un punto, que nos permitirá saber como evoluciona a eclipse.

Os especialistas desaconsellan en todo caso empregar calquera outro método alternativo aos anteriormente descritos. Por tanto, a utilización de radiografías, lentes de sol ou cristais afumados debe ser descartada. Facelo implicaría "un risco de perda de visión de forma irrecuperable", advirte Borja Tosar, de modo que chama á concienciación da poboación en materia de saúde pública.