Novo endurecemento da política monetaria europea, por Maite Cancelo

O Banco Central Europeo volveu subir os tipos de xuro noutro cuarto de punto (25 puntos básicos, ou 0,25) e sitúa a taxa no 4,5 %, a décima subida consecutiva do prezo do diñeiro, que o sitúa como o máis alto nos últimos 20 anos.

A finalidade desta medida segue sendo a mesma: tratar de frear a inflación da zona do euro ata chegar ao obxectivo fixado pola autoridade monetaria: un crecemento dos prezos do 2 %.

É certo que o aumento destes estaba a moderarse, en xullo retrocedeu na zona do euro en dúas décimas con relación ao mes anterior, ata o 5,3 %. Pero, en conxunto, o avance do IPC aínda está moi afastado do mandato que ten o Banco Central Europeo e foi maior que as estimacións que fixara previamente a propia institución no mes de xuño.

Desta forma, o aumento do prezo dos cartos, que comezou en xullo do ano pasado, ao longo do período incrementouse en 450 puntos básicos, e as perspectivas, a pesar dos debates suscitados no seo do BCE, son de continuar observando a evolución dos prezos, e chove sobre mollado.

Consecuencias sobre a economía

No plano microeconómico, a subida de tipos de interese bate directamente nos prezos que as familias están a pagar polos créditos que teñen contratados, especialmente as hipotecas, e reduce aínda máis a súa renda real e, por tanto, a súa capacidade para consumir.

Algo similar ocorre no caso das empresas, que se tiveron que endebedar para superar a crise da COVID-19 e que aínda non recuperaron músculo financeiro. Outro efecto micro é un endurecemento nas condicións para poder solicitar novos créditos, o cal tamén afecta negativamente as perspectivas futuras de evolución da economía.

No plano macroeconómico, xa estamos a ver, en función dos datos que se van coñecendo da evolución das economías europeas, un posible estancamento destas. O BCE xa está a revisar á baixa as previsións de crecemento económico na zona do euro (do mesmo xeito que o fixo hai uns días o propio Eurostat), que se sitúa nun 0,7 % para a 2023 fronte ao 0,9 previsto no mes de xuño.

Os analistas económicos xa estaban a detectar o impacto negativo que a subida de tipos (e a persistente inflación) están a ter sobre a demanda interna, que, á vez, é un dos factores que incidirán sobre unha posible redución da inflación nos próximos meses, pero con ese efecto perverso sobre o noso crecemento.

Ao anterior hai que engadir o peor comportamento do noso mercado exterior, que foi unha das nosas principais fontes de crecemento nos meses anteriores. 

Desta forma, para poder conter a inflación, o dilema sobre seguir implementando medidas restritivas de política monetaria ou non danar máis o crecemento económico foi unha das discusións que se xeraron na reunión do BCE, e gañou a loita contra a inflación. Como comentamos noutras ocasións, esta decisión non é inocua, xa que, para conter os prezos, búscase precisamente arrefriar a economía, co cal, de feito, estamos a falar dun posible estancamento e mesmo de recesión das economías europeas.