O Banco Central Europeo non baixou os tipos, por María Loureiro

O Banco Central Europeo (BCE) non baixou os tipos de xuro a pesar de que a inflación comezou a diminuír na Eurozona. Seguen a estar nun 4,5 %, o nivel máis alto dende 2001. Existen varias razóns polas que o BCE non baixou os tipos. As fundamentais son as seguintes:

Preocupación pola inflación subxacente: en marzo, os prezos creceron na zona euro o 2,4 % interanual, unha décima menos que en febreiro, e achéganse cada vez máis ao obxectivo do 2 %. E o dato da inflación subxacente tamén deixou un descenso alentador, desde o 3,1 % de febreiro ao 2,9 % ao mes seguinte. Con todo, a inflación subxacente, que exclúe os prezos dos alimentos e a enerxía, segue sendo alta. O BCE teme que baixar os tipos de interese demasiado pronto podería avivar a inflación.

Crecemento económico moderado: a economía da zona euro segue crecendo, aínda que a un ritmo moderado. BCE revisou á baixa as súas previsións de crecemento para 2024 e 2025. O BCE agora espera que o PIB da zona euro creza un 0,9 % en 2024 e un 1,5 % en 2025. Con todo, hai algúns signos positivos: o BCE quere manter os tipos de interese nun nivel que poida apoiar o crecemento económico sen alimentar a inflación.

Diferenzas entre países: as condicións económicas varían entre os países da zona euro. Algúns países, como Irlanda, están a crecer a un ritmo máis rápido que outros, como Italia (7,1 % versus 0,3 %). O BCE quere evitar que unha baixada dos tipos de interese prexudique os países máis débiles.

Entón, cando baixará o BCE os tipos de xuro? O BCE, aínda que totalmente independente doutros bancos centrais, analiza con coidado a toma de decisión doutras entidades, tomando como exemplo de cabeceira a Reserva Federal Americana (Fed). A Fed dos Estados Unidos anunciara a semana pasada que baixaría tipos, pero os novos datos da inflación de marzo no país americano foron decepcionantes e pospuxeron a rebaixa. O PIB dos Estados Unidos espera medrar so nun 0,9 %. E por outra banda, as eleccións presidenciais de novembro chaman por unha baixada de tipos que, aínda que sexa anecdótica, contribúa a dar confianza aos axentes económicos.

En resumo, é difícil saber cando baixará o BCE os tipos de interese, pero está mandando mensaxes de tranquilidade aos mercados, dándolles esperanzas de que na xuntanza de xuño analizará a situación dos tipos con cautela. O BCE dixo que manterá os tipos de interese polo de agora no seu nivel actual "durante un período prolongado de tempo", e onte engadiu que comenzará a cambiar a orientación do discurso cara á a redución dos tipos.

Que significa isto para os consumidores e as empresas? Os tipos de interese altos significan que os consumidores e as empresas terán que pagar máis polos préstamos. Isto podería frear o gasto e o investimento empresarial, o que incluso pode afectar negativamente o crecemento económico. A maiores, tamén frea o consumo privado, especialmente dos bens e servizos máis custosos, e dificulta de xeito especial o acceso á vivenda para as persoas que precisan pedir préstamos hipotecarios. Isto explica que hoxe en día unha gran proporción de novos propietarios (case o 35 %) prefiran pagar en efectivo a súa vivenda, mentres que outros teñen que deixar pasar o desexo de converterse en propietarios. E para outros axentes coma os bancos? Pois que teñen máis posibilidades de aumentar o negocio, ao deixar diñeiro a tipos máis altos.

En resumo, seguimos en estado de “esperar a ver que pasa”, tal como indicaba a presidenta do BCE na súa xuntanza de marzo.