O plan de transición cara ao coche eléctrico en Europa, por María Bastida

O plan de transición cara ao coche eléctrico en Europa segue unha folla de ruta progresiva. Para 2035, só poderán venderse vehículos "neutros en carbono", con algunhas excepcións para motores de combustión que utilicen hidróxeno ou combustibles sintéticos capaces de compensar as súas emisións. Con todo, estas excepcións deberían ser marxinais.

O punto de inflexión chegará en 2030, cando o limiar de emisións será tan restritivo que, na práctica, só permitirá a venda de híbridos enchufables ou eléctricos. Pero antes desa data, 2025 supoñía unha ameaza para os fabricantes: a normativa esixía que a media de emisións das súas frotas non superase os 93,6 gramos de CO₂ por quilómetro, baixo a ameaza de multas millonarias.

Agora, a Comisión Europea decidiu flexibilizar o prazo para cumprir con eses límites, concedendo unha moratoria de tres anos. En lugar de esixir a redución de inmediato, avaliarase unha media das vendas de 2025, 2026 e 2027, o que apraza o impacto das sancións ata 2027. 

Desde unha perspectiva económica, a decisión favorece os grandes fabricantes europeos, especialmente aqueles que non ían cumprir cos límites de emisións en 2025. Volkswagen, Mercedes e Stellantis gañan marxe para acelerar a súa electrificación sen o lastre de sancións multimillonarias que afectarían a súa capacidade de investimento.

No curto prazo, evita un golpe financeiro e permite que os fabricantes sigan sendo competitivos fronte aos seus rivais dos EUA e A China, onde a regulación foi máis flexible e os incentivos máis xenerosos. Con todo, esta moratoria tamén introduce incerteza no sector: se a UE xa suavizou os prazos unha vez, que impide que o faga de novo? A previsibilidade é clave para o investimento, e este tipo de axustes poden xerar dúbidas sobre a estabilidade do marco regulatorio a longo prazo.

Por outra banda, a moratoria tamén ten efectos secundarios evidentes. Os fabricantes que apostaron de maneira agresiva pola electrificación, como Tesla ou Volvo, perden unha vantaxe competitiva clave: a posibilidade de vender bonos de emisións aos seus competidores máis atrasados. Coa moratoria, esa demanda esborrállase e os esforzos destas marcas por adiantarse á regulación quedan comprometidos.

En termos de política industrial, a medida deixa claro que Bruxelas escoitou as queixas da industria automobilística, que viña alertando da súa desvantaxe fronte á China e aos EUA. A resposta non se limita a esta moratoria, senón que inclúe un plan de incentivos para a produción de baterías e o desenvolvemento de chips para o sector. É dicir, non se trata só dunha prórroga nas sancións, senón dun intento de reforzar a competitividade do sector no seu conxunto.

A decisión é, en esencia, un recoñecemento de que os obxectivos climáticos da UE chocan coa realidade industrial e competitiva do sector automobilístico. É un xiro pragmático: mantense o obxectivo de redución de emisións, pero concédese máis tempo aos fabricantes para adaptárense.

O gran dilema é se este tipo de axustes acabará afectando tamén os consumidores. Atrasarase a baixada de prezos dos coches eléctricos? Seguirá habendo modelos de combustión máis aló do previsto? A UE segue comprometida cos seus obxectivos de redución de emisións, pero esta moratoria pode interpretarse como un sinal de que os prazos non son tan ríxidos como parecían. Isto podería desalentar investimentos máis agresivos en electrificación por parte dalgúns fabricantes que agora teñen menos urxencia para transformar o seu modelo de negocio.

En resumo, dá osíxeno aos fabricantes europeos nun momento complicado, pero tamén abre a porta a novos axustes no futuro. Bruxelas debátese entre dous camiños opostos: manter unha regulación estrita para cumprir os seus compromisos climáticos ou ceder perante as presións da industria para non perder terreo fronte á China e os EUA. Esta moratoria mostra que, cando ambos os intereses chocan, está disposta a ceder. A gran pregunta é se este será o último cambio de rumbo da UE ou o primeiro de varios pasos cara a unha flexibilización maior.