O Supremo descarta que o Estado teña que indemnizar aos empresarios pola pandemia

O Tribunal Supremo descartou que o Estado teña que indemnizar os empresarios e autónomos polos danos ocasionados polas restricións durante os estados de alarma decretados durante a pandemia da covid-19 e que foron anulados posteriormente.

A Sala do contencioso administrativo do Supremo ditou a primeira sentenza que resolve un recurso por responsabilidade patrimonial do Estado polos peches e suspensións aplicados ao sector da hostalería e restauración durante a pandemia.

Fontes xurídicas explican a EFE que esta sentenza, que rexeita o recurso do hotel Alhambra Palace, que reclamou 417.000 euros de indemnización polo peche desde o 14 de marzo ao 1 de xuño de 2020, marcará a pauta para seguir para os case mil asuntos equivalentes que están no Supremo, aos que hai que engadir varios miles máis, que se atopan en tramitación no Goberno.

A clave do asunto viraba en torno ao artigo 3.2 da Lei orgánica dos estados de alarma, que di que "aqueles que sufran danos ou prexuízos por actos que non lles sexan imputables terán dereito a ser indemnizados", tendo en conta que non existía xurisprudencia respecto diso.

O Supremo debía dirimir se era de aplicación automática, como alegaba a empresa, ou había que cumprir un serie de requisitos que fixa a lei xeral, entre eles, ausencia de forza maior, que era a posición da Avogacía do Estado.

Respecto diso, a Sala explica que "ese precepto non se deduce de ningún xeito un réxime de responsabilidade diferente do xeneral establecido, senón que, pola contra, o que fai é precisamente remitirse ao réxime xeral de responsabilidade".

E neste caso destaca que "a pandemia axústase á definición de circunstancia de forza maior" porque "constituíu un acontecemento insólito e inesperado" no momento no que xurdiu e pola forma na que se estendeu por todo o planeta.

Igualmente, explica que aínda que os estados de alarma se declararon inconstitucionais, o propio tribunal de garantías afirmou que esa inconstitucionalidade non era por si mesma título para fundar reclamacións de responsabilidade patrimonial.

Di o Supremo que o Constitucional xa deixou claro que os danos sufridos polos estados de alarma non son antixurídicos, xa que "as medidas adoptadas foron necesarias, adecuadas e proporcionadas á gravidade da situación e gozaron do suficiente grao de xeneralidade en canto aos seus destinatarios", de maneira que "estes tiveron o deber xurídico de soportalas sen xerar ningún dereito de indemnización polos posibles prexuízos sufridos".

Dito doutro xeito, "a sociedade no seu conxunto tivo que soportar as decisións adoptadas polos poderes públicos para preservar a saúde e a vida dos cidadáns, de maneira que a vía de reparación ou minoración dos danos para aqueles que os padeceron con maior intensidade, de ser procedente, ten que ser a das axudas públicas -que se concederon amplamente- pero non a da responsabilidade patrimonial".

O Supremo tamén responde as alegacións do hotel de Granada que no seu recurso argumentou que o "desprezo" e "caso omiso" ás recomendacións da OMS, a imprevisión e a tardanza en adoptar medidas do Goberno xustificaban a indemnización.

Respecto diso, a sentenza descarta esta posible responsabilidade por canto "non se realiza un mínimo esforzo probatorio que permita chegar á conclusión de que os atrasos e incumprimentos administrativos provocaron os danos que se aducen".