O Supremo sentencia que a devolución de menores a Marrocos en agosto de 2021 foi ilegal

O Tribunal Supremo confirmou que a devolución de menores desde Ceuta a Marrocos en agosto de 2021, levada a cabo polas autoridades españolas, foi ilegal pola "absoluta inobservancia" da Lei de estranxeiría.

A Sala do Contencioso-Administrativo establece que eses retornos deben axustarse á lexislación española e as súas garantías e non poden basearse só no Acordo hispanomarroquí de volta concertada de menores, como defendía a Avogacía do Estado en representación da Delegación de Goberno, e a cidade de Ceuta. 

A sentenza considera que se vulneraron os dereitos de integridade física e moral dos menores devoltos.

Os maxistrados lembran que as prescricións da Lei de Estranxeiría esixen un procedemento administrativo individual, información sobre a situación de cada afectado, audiencia do mesmo se ten madurez e intervención do fiscal, o que non ocorreu na expulsión de oito menores marroquís en agosto de 2021.

Por iso, subliña que se vulneraron os dereitos á integridade física e moral dos menores devoltos a Marrocos, xa que iso sucede cando se pon a unha persoa en serio perigo de sufrir un padecemento corporal ou psíquico, o que non pode negarse que ocorrese neste caso, segundo o tribunal, cando a Administración non fixo ponderación algunha do interese dos menores nin moito menos unha comprobación das súas circunstancias individuais.

O Supremo rexeita así os recursos da Avogacía do Estado e da cidade de Ceuta contra as sentenzas dun Xulgado de Ceuta e do Tribunal Superior de Xustiza de Andalucía que estimaron as razóns da Coordinadora de Barrios para o Seguimento de Mozos e Menores -que actuou no seu nome e no de oito menores- e estableceron que España incorreu nunha vía de feito ao non seguir os procedementos que fixa a Lei e o Regulamento de Estranxeiría.

Por tanto, ratifica a condena á Delegación de Goberno para que tome as medidas necesarias para conseguir o retorno dos menores repatriados a Marrocos.

Na súa sentenza, o alto tribunal comprende perfectamente a gravidade do acaecido os días 17 e 18 de maio de 2021 en Ceuta, cando se produciu a entrada masiva e ilegal dunhas 12.000 persoas, delas uns 1.500 menores, e que iso supuxo un extraordinario reto tanto para o Estado como para Ceuta.

Con todo, sinala que o Acordo entre España e Marrocos de 2007 non constitúe por si só fundamento normativo suficiente para decidir o retorno dos menores, basicamente porque non contempla ningún trámite, e porque, ademais, era preceptivo seguir os trámites establecidos na Lei de Estranxeiría.

A sentenza considera que non cabe xustificar "unha interpretación laxa da legalidade, nin menos aínda unha dispensa do seu cumprimento, invocando circunstancias excepcionais", como fixo a Avogacía.

Ademais, o tribunal deixa claro que o Convenio Europeo de Dereitos Humanos establece "de maneira lapidaria" que "quedan prohibidas as expulsións colectivas de estranxeiros", norma que foi ratificada por España, polo que o ocorrido foi "algo ilegal".

Respecto á mensaxe que Marrocos enviou a España dicindo que todos estaban ben e de volta coas súas familias, a Sala destaca que "iso non significa que a Administración actuase con observancia estrita da legalidade española" xa que "a aquiescencia doutro país non dispensa ás autoridades españolas de actuar con suxeición plena á Constitución e ás leis", e "vai niso a respectabilidade de España como Estado de dereito".