Bares e restaurantes, obrigados xa a dar envases para sobras, e os súper a vender produtos "feos"

Os bares e restaurantes darán envases para as sobras de comida e os supermercados venderán produtos considerados "feos" a partir deste xoves, segundo confirmaron fontes do Ministerio de Agricultura, Pesca e Alimentación tras a publicación da Lei de Prevención de Perdas e Desperdicio Alimentario, este mércores 2 de abril no Boletín Oficial do Estado (BOE).

A lei entrará en vigor este xoves, a excepción do artigo 6, que recolle as principais obrigacións da lei, como, por exemplo, ter un plan de prevención de desperdicio alimentario ou promover convenios para doar os excedentes. Este e o artigos 7, onde se fixa o contido mínimo deses convenios, non entrará en vigor ata un ano despois, isto é o 3 de abril de 2026.

Desta forma establece unha xerarquía de prioridades para o destino dos alimentos que inevitablemente se convertan en desperdicio alimentario. En primeiro lugar, atenderase á prevención das perdas e o desperdicio alimentario, incorporando a transformación dos produtos agrarios ou alimentos que non se venderon, pero que seguen sendo aptos para o consumo humano, noutros produtos alternativos.

Para aqueles excedentes cuxa xeración non se logrou previr, en primeiro lugar, procederase á doazón de alimentos e outros tipos de redistribución para consumo humano; os alimentos dedicaranse á alimentación animal e á fabricación de penso; empregaranse como subprodutos noutra industria; e en última instancia, xa como residuos, á reciclaxe e, en particular, á obtención de compost e dixerido de máxima calidade para o seu uso nos chans, e, cando non sexa posible, para a valorización enerxética mediante a obtención de biogás ou de combustibles.

Quedan excluídas da obrigación de aplicar a xerarquía, elaborar un plan de prevención e de asinar acordos de doazón as microempresas (menos de 10 traballadores) e as pequenas explotacións agrarias (menos de 50 traballadores).

En canto a bares e restaurantes, terán a obrigación de facilitar ao consumidor que poida levar os alimentos que non consumise sen custo adicional algún salvo nos formatos de servizo de bufet libre ou similares, onde a dispoñibilidade de comida non está limitada, así como informar desta posibilidade de forma clara e visible no propio establecemento, preferentemente na carta ou o menú. Para iso empregaranse envases aptos para o uso alimentario, reutilizables ou facilmente reciclables.

A lei tamén recolle medidas específicas para as empresas e as entidades de iniciativa social e outras organizacións sen ánimo de lucro que se dedican á distribución de alimentos para a doazón de alimentos aptos para o consumo humano. Entre elas, destaca a obrigación garantir a rastrexabilidade dos produtos doados mediante un sistema de rexistro de entradas e saídas dos alimentos recibidos e entregados; manter unhas correctas prácticas de hixiene na conservación e a manipulación dos alimentos baixo o seu control, asumindo a xestión desde o momento da entrega do produto por parte do doante; realizar a doazón sen discriminación por razón de ningunha clase; e destinar a doazón dos produtos recibidos a persoas en situación de vulnerabilidade.

A lei establece unha serie de medidas de boas prácticas, tanto para a administración como os distintos elos da cadea, para evitar o desperdicio. Por exemplo, contempla que os establecementos comerciais dispoñan de liñas de venda de produtos considerados "feos, imperfectos ou pouco estéticos", ou promover o consumo de produtos de tempada, de proximidade ou ecolóxicos.

Ademais, a norma anima a incentivar a venda de produtos coa data de consumo preferente ou de caducidade próxima, de acordo con a xerarquía de prioridades de uso. Neste sentido, prevé que o Goberno adopte políticas e medidas para fomentar a adecuación das datas de consumo preferente á prevención do desperdicio.

As infraccións leves serán sancionadas con apercibimento ou multa de ata 2.000 euros; as graves, con multa entre 2.001 e 60.000 euros; e as infraccións moi graves serán sancionadas con multa entre 60.001 e 500.000 euros. Con todo, establece un prazo de prescrición de seis meses para as infraccións leves, dun ano no caso das graves e de dous anos para as moi graves.