A evolución dos xuros e o prezo da vivenda, por María Bastida

Ao longo deste mes de febreiro tivemos a constatación de que a incerteza económica se mantén nos primeiros postos dos nosos pesadelos económicos. Se en España vimos que as medidas adoptadas para minimizar os efectos da inflación na cesta da compra non foron todo o efectivas que cabería desexar, a semana pasada soubemos que o índice de prezos de gasto de consumo persoal nos Estados Unidos, que é o principal indicador que usa a Reserva Federal (FED) para vixiar a evolución da inflación, avanzou en xaneiro ata o 5,4 % interanual, unha décima sobre o rexistrado en decembro de 2022 (o mesmo que o índice subxacente, que exclúe os elementos máis volátiles, como alimentos e enerxía). O IPC dos EUA, pola súa banda, situouse en xaneiro no 6,4 %, tamén por encima das expectativas. 

Estes datos, e a tendencia debuxada (que continúa á alza, aínda que con certa moderación) mantén a presión sobre a FED en relación cos tipos de interese, que serán revisados novamente a finais do mes de marzo. Se a inflación continúa por esta senda alcista, a FED podería verse forzada a seguir subindo os tipos de interese e provocar unha retardación maior da economía.

Esta parece ser a sospeita compartida polos investidores norteamericanos, reflectida na concatenación de tres semanas con números vermellos na Bolsa. Tamén Jamie Dimon, CEO de JP Morgan, alertaba esta semana de que os tipos de interese poderían alcanzar o 6 % nos EUA, un punto por encima da peor das previsións manexadas ata a data. Este repentino empeoramento das previsións é, por certo, suficientemente ilustrativo, pois hai apenas dúas semanas este mesmo directivo alertaba de que o tipo de interese podería escalar ata o 5 %.

Como sabemos, cando a economía norteamericana se arrefría, o resto do mundo esbirra. Non en balde, no mes de febreiro a subida de 25 puntos básicos no tipo de interese por parte da FED foi seguida por unha elevación de 50 puntos polo Banco Central Europeo. Ambos os movementos sitúan o prezo do diñeiro en niveis que non viamos desde 2007, pero ademais reflicten a preocupación que se mantén ao redor da inflación e á constatación de que este problema é cada vez é máis estrutural.

Esta foi, por certo, a principal advertencia de Isabel Schanabel, membro do comité executivo do BCE: a fortaleza da inflación subxacente e os salarios na Eurozona, dúas tendencias incompatibles co tradicional obxectivo de inflación do 2 % da UE. A experta anticipou que o BCE podería subir os tipos por encima do 3,5 % por este motivo.

Pola súa banda, Philip Lane, economista xefe do BCE, advertiu que o impacto da política monetaria sobre a economía ten certo retardo, así que as consecuencias das subidas de tipos aínda non son do todo visibles. A pesar diso, si sabemos que o vello continente ten unha serie de características particulares que engaden preocupación á subida continua dos tipos de interese.

Por exemplo, o estrés financeiro en Europa está en niveis de 2012, e crecendo: o crédito hipotecario está en mínimos históricos, e a variación de crédito a fogares cae ao nivel de 2020, no peor da crise da covid-19. En consecuencia, sería desexable que o BCE establecese un plan claro na súa loita contra a inflación, atacando directamente a galopante inflación subxacente. Pola contra, seguiremos esperando (e temendo) sucesivas subidas dos tipos de interese.