Así será nova lei universitaria, que recolle o dereito ao paro académico

A Lei orgánica do sistema universitario (LOSU), cuxo borrador presentou esta mañá o ministro Joan Subirats, recoñecerá por primeira vez o dereito ao paro académico dos estudantes, buscará reducir a precariedade laboral e garantir o financiamento do sistema ata polo menos o 1 % do PIB de aquí ao 2030.

O proxecto hérdao o actual ministro de Universidades de mans do seu antecesor Manuel Castells, de 79 anos, quen renunciou ao cargo en decembro de 2021 por motivos médicos. A iniciativa estrela de Castells provocou unha crebadura de cabeza na súa negociación ante a dificultade de casar os intereses de estudantes, reitores e sindicatos.

O seu sucesor pediu desde un primeiro momento un pouco de tempo para deixar o seu sinal no texto e, ademais, emprendeu unha "xira" por todas as comunidades autónomas para falar cos reitores das súas universidades e os seus conselleiros de Educación.

Un dos cambios coñecidos desde aquela é que a futura lei recollerá por primeira vez o dereito ao paro académico, de modo que os estudantes non se expoñerán a unha penalización se non asisten á clase ou non se presentan a un exame por ese motivo.

Entre os principais obxectivos da LOSU, a terceira en democracia tras a Lei de Reforma Universitaria de 1983 e a Lei Orgánica de Universidades de 2001, é rebaixar os contratos temporais no sistema universitario do actual 40 % permitido ao 20 % e subir a porcentaxe mínima de profesorado funcionario do 51 ao 55 %.

As categorías profesionais con maior presenza no persoal docente e investigador (PDI) son as de titular de Universidade, no réxime funcionarial, e a de asociado, no réxime laboral a tempo parcial, o 28 % e o 33 %, respectivamente. Os PDI suman 125.471 docentes, a metade dos cales ten máis de 50 anos e só o 19 % menos de 40.

Hai uns días, Subirats asegurou que a LOSU garantirá que en dez anos un doutor poida estabilizarse na universidade, o cal axudará a rexuvenecer os persoais do profesorado.

En canto ao financiamento, exponse o compromiso de destinar o 1 % do PIB ás universidades públicas, que na actualidade reciben o 0,7 %.

O proxecto de Castells prevía así mesmo un cambio na designación dos reitores, un cargo reservado ata a data aos catedráticos, de modo que poderá ser reitor calquera funcionario que teña tres sexenios de investigación, tres quinquenios de docencia e desempeñase cargos na Universidade durante polo menos catro anos.

A futura lei quere loitar tamén contra a histórica endogamia da universidade española, de modo que todos os concursos de prazas se publicarán antes nun rexistro e as comisións terán maioría de membros externos á Universidade.