Varíola do mono: os casos deben illarse e os contactos, usar máscara

As persoas contaxiadas co virus da varíola do mono (MPXV) ou que estean en investigación terán que illarse na casa e só poderán saír para ir ao médico. Os seus contactos non deberán facer corentena pero si reducir ao máximo as interaccións e usar de xeito constante a máscara.

O protocolo elaborado polo persoal técnico do relatorio de alertas do Consello Interterritorial do Sistema Nacional de Saúde establece unha serie de medidas de control para cortar a transmisión do virus.

O documento lembra que é a primeira vez que se notifican cadeas de transmisión en Europa sen vínculos epidemiolóxicos coñecidos con África occidental ou central e que a maioría dos casos detectados deuse en homes que mantiveron relacións de risco con outros homes.

"A teor da información dispoñible nestes momentos, faise patente a importancia de prestar unha especial atención á poboación afectada sen descartar a posibilidade de aparición de novos casos noutros grupos de poboación", asume o órgano técnico do Ministerio de Sanidade e as comunidades, que apela a "abordar o estudo destes casos evitando calquera estigmatización do colectivo LGTBI+".

Sospeitosos, probables e confirmados 

Serán sospeitosos os que presenten un exantema vesicular máis un dos síntomas clásicos da MPX (febre, dor de cabeza, muscular, ganglios inflamados ou cansazo) unha vez descartadas outras patoloxías.

Os probables serán os que, ademais de cumprir este criterio, nos 21 días antes de iniciar síntomas tivesen un contacto estreito cun caso confirmado ou aínda en investigación; mantivesen relacións en contextos sexuais de risco; ou teñen historia de viaxe a zonas endémicas de África occidental ou central.

Ningún será caso confirmado ata que o determine unha proba de laboratorio PCR para MPVX.

Medidas preventivas

Todos os casos confirmados ou que estean en investigación "deben permanecer illados e baixo vixilancia". No suposto de non precisar hospitalización, deberán estar "nunha habitación ou área separada doutros conviventes" ata que desaparezan as lesións.

Tamén se aconsella levar máscara cirúrxica, especialmente se hai síntomas respiratorios, e evitar o contacto con animais silvestres ou domésticos, "polo cal, as mascotas deben ser excluídas da contorna do/a paciente".

Tampouco "debe abandonar o domicilio, excepto cando necesite atención médica de seguimento", momento no que deberá poñerse máscara e non utilizar o transporte público. Os conviventes, pola súa banda, evitarán na medida do posible o contacto cos casos e as visitas.

No suposto de precisar hospitalización, ingresarán nunha habitación con presión negativa e, se non hai dispoñibilidade, nunha individual con baño. O illamento deberá prolongarse ata que desaparezan as lesións.

Contactos estreitos

Ante calquera caso sospeitoso iniciarase a procura e identificación de posibles contactos estreitos tanto entre o persoal sanitario como entre conviventes, laborais ou sociais, especialmente os contactos sexuais. "Non se iniciará o seguimento ata a confirmación do caso", indica a guía.

Os contactos estreitos non farán corentena pero teñen que "extremar as precaucións e reducir todo o posible as interaccións sociais utilizando de forma constante a máscara", o cal "inclúe a indicación de abstención de manter contactos sexuais durante o período de seguimento".

Indícaselles o autocontrol da temperatura unha vez ao día durante 21 días tras a exposición. Terán que estar localizables ao longo do período de seguimento e, de presentar febre ou calquera outro síntoma compatible, "deberán facer autoillamento domiciliario inmediato e contactar de forma urxente co responsable do seguimento".

Medidas de control ambiental

A roupa deberá lavarse a máis de 60 graos nunha lavadora estándar con deterxente. "Pódese usar lixivia, pero non é necesaria", e hai que evitar sacudir ou manipular roupa sucia que dea lugar á dispersión de partículas infecciosas nin debe lavarse mesturada co resto da roupa de casa.

Pratos, cubertos e outros utensilios para comer non deben compartirse e lavaranse en lavalouzas ou a man con auga quente e xabón. Os obxectos e superficies contaminados deben limparse e desinfectarse cun desinfectante de uso hospitalario ou cunha dilución de 1:100 de lixivia de uso doméstico.

Vías de transmisión

Antes desta alerta, o principal mecanismo de transmisión era o contacto directo (incluíndo o seu consumo) ou indirecto con mamíferos vivos ou mortos, sobre todo roedores ou primates de zonas endémicas.

De persoa a persoa dáse por pingas respiratorias grandes durante o contacto cara a cara directo e prolongado, con fluídos corporais dunha persoa infectada ou con obxectos contaminados e mesmo de nai a fillo. O período de incubación é de 6 a 16 días, pero pode chegar a 21.

A enfermidade adoita ser autolimitada e a maioría das persoas recupéranse en varias semanas, aínda que nalgúns casos pode cursar grave, algo que ocorre con maior frecuencia entre nenos, adultos novos e persoas inmunocomprometidas.